[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Poetyckie przetworzenie mitu polega na zetkniÄ™ciu mitycznej rzeczywistoÅ›ci z rzeczywistoÅ›ciÄ… historycznÄ… XX wieku, z wojnÄ…, obozami, groźbÄ… zagÅ‚ady atomowej.Na tej zasadzie „anioÅ‚owie stróże" zmieniajÄ… siÄ™ w policjantów czy żandarmów, którzy sÄ… „bezwzglÄ™dni" i „odÅ‚Ä…czajÄ… dzieci od matek".W ten sposób katastroficzna wizja biblijna zostaje wypeÅ‚niona realiami XX wieku.Wiersz w sensie formalnym jest jakby reportażem z SÄ…du Ostatecznego, gdzie reporter — narrator wypowiada refleksjÄ™ na temat współczesnych postaw, zobojÄ™tnienia na wydarzenia groźne i przerażajÄ…ce, pogodzenia siÄ™ z przemocÄ….Wiersz jest otwarty na wielość skojarzeÅ„, także z hitlerowskim obozem zagÅ‚ady, chociaż autor nie chciaÅ‚by jedno-• znacznych identyfikacji.Ludzie budzÄ… sympatiÄ™ dziÄ™ki temu, że sÄ… konkretni, przywiÄ…zani do siebie i przedmiotów, jakie chcieliby przenieśćza wrota doliny.Przesianie Pana Cogito (z tomu Pan Cogitó) to jeden z cyklu wierszy o rodowodzie kartezjaÅ„skim, w którym poeta odsÅ‚ania wÅ‚asne lÄ™ki i nadzieje, wyznaje podobne zasady co Cogito, hoÅ‚duje tym samym wartoÅ›ciom, chociaż nie jest z nim tożsamy.Raz Pan Cogito jest przedstawiony od zewnÄ…trz (O dwu nogach Pana Cogito), innym razem mamy do czynienia z autocharakterystykÄ… (Pan Cogito obserwuje w lustrze• swojÄ… twarz), aby w Przesianiu poznać jego inny wymiar.To ten, któryma iść, ma siÄ™ przeciwstawić, ma dać Å›wiadectwo odwagi:idź wyprostowany wÅ›ród tych, co na kolanach"t wÅ›ród odwróconych plecami i obalonych w proch'- ocalaÅ‚eÅ› nie po to aby żyć! masz maÅ‚o czasu trzeba dać Å›wiadectwo.;'• *P Pan Cogito ma siÄ™ zachować tak, jak jego literaccy przodkowie:idź bo tylko tak bÄ™dziesz przyjÄ™ty do grona zimnych czaszek do grona twoich przodków: Gilgamesza Hektora Rolanda obroÅ„ców królestwa bez kresu i miasta popiołów BÄ…dź wierny IdźWidać, jak Herbert wpisaÅ‚ swego bohatera w historiÄ™ literatury i kultury.Przypomniane postacie sÄ… nosicielami ponadczasowych wartoÅ›ci etycznych i do nich należy uparcie wracać, bo nie ma żadnych wartoÅ›ci „nowych".Tym bardziej nie byÅ‚o ich w latach siedemdziesiÄ…tych.StÄ…d293zdania wiersza brzmiÄ…ce niczym moralny nakaz:powtarzaj wielkie sÅ‚owa powtarzaj je z uporem jak ci co szli przez pustyniÄ™ i ginÄ™li w piasku.Wierność, aktywne uczestnictwo, potwierdzanie wartoÅ›ci ma doprowadzić do dobra, którego Pan Cogito nie zdobÄ™dzie.To paradoksalne stwierdzenie odsÅ‚ania heroiczność i tragizm postawy wyprostowanej.Postawa wyprostowana nie daje siÄ™ utrzymać w pionie, pozostaje dla niej tylko wymiar horyzontalny.W tym metafizyczno-ironicznym stwierdzeniu mieÅ›ci siÄ™ caÅ‚y trud etyki Herberta.Å»yciem trzeba stale dawać Å›wiadectwo, stÄ…d ważny także ostatni gest, ostatnie sÅ‚owo, tak jak zachowanie wspaniaÅ‚ego rycerza z PieÅ›ni'o Rolandzie, który umierajÄ…c, zwróciÅ‚ siÄ™ twarzÄ… w kierunku ojczyzny.W warstwie filozoficznej poezja Herberta odznacza siÄ™ prostotÄ… i czytelnoÅ›ciÄ… moralnÄ…, proponuje Å‚ad wewnÄ™trzny, harmoniÄ™ i racjonalizm w ludzkim dziaÅ‚aniu.W warstwie estetycznej zawiera poczucie miary i normy, rozpatrujÄ…c problemy w szerokiej perspektywie i na rozlegÅ‚ym tle kulturowym.WisÅ‚awa Szymborska(ur.1923), autorka takich tomików wierszy jak: Dlatego żyjemy (1952), Pytania zadawane sobie (1954), WoÅ‚anie do Yeti (1957), Sól (1962), Wiersze wybrane (1964), Poezje wybrane (1967), Sto pociech (1967), Wszelki wypadek (1972), Wielka liczba (1976), Poezje (1987).Poza nagrodami w kraju i uznaniem polskich czytelników, w sierpniu 1991 r.Szymborska otrzymaÅ‚a nagrodÄ™ im.Goethego we Frankfurcie nad Menem, co usytuowaÅ‚o poetkÄ™ obok twórców tej miary, co Zygmunt Freud, Karl Jaspers, Albert Schweitzer, Tomasz Mann, Ing-mar Bergman [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • blondiii.htw.pl
  •