Kojder Andrzej Dawne i nowe problemy społeczne. Szkice do obrazu społeczeństwa polskiego u progu XXI stulecia

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.28Według autorów badania nie nastąpiło jeszcze zamknięcie sięstruktury społecznej.Proces powstawania nowej struktury choćzapoczątkowany �skokowo� powstaniem najważniejszych instytucji:rynku, własności i demokracji - odbywa się w sposób ciągły przedewszystkim w tkance istniejącego zróżnicowania zawodowego i dlate-go nie może przebiegać błyskawicznie.(.) Nie przesądzamy, czyobserwowane zmiany prowadzą do powstania niedużej liczby klasspołecznych.Nie używamy w nim terminu klasa , rezerwującw sposób ogólny termin stratyfikacja dla strukturalnego zróżni-cowania społeczeństwa.Uważamy, że nie ma wystarczających do-wodów, by stwierdzić, że w społeczeństwie powstały już klasy jakogrupy połączone świadomością interesu rynkowego oraz dysponują-ce efektywnymi organizacjami reprezentującymi te interesy.Nie wy-kluczamy jednak, że pewne tendencje w tym kierunku mogą już byćobecne. 29Jakkolwiek przytoczone wyniki badań zostały przeprowadzonew innej perspektywie badawczej i nie dotyczyły bezpośrednio pro-blematyki klasy średniej, to ukazały pewne kierunki zmian w struk-28Tamże, s.136.29Tamże, s.138.62turze społecznej, które mogą stanowić początek krystalizowania siętej zbiorowości.Próbując zinterpretować niektóre przekształcenia struktury spo-łecznej w pierwszej połowie lat dziewięćdziesiątych poprzez odwo-łanie się do cech społeczeństw klasy średniej, Henryk Domańskiuznał obniżenie pozycji materialnej kategorii robotników w stosunkudo środowisk inteligenckich oraz utratę uprzywilejowanego statusumaterialnego drobnego biznesu na rzecz inteligencji i profesjonal-nych kadr kierowniczych za istotne przejawy upodabniania się dra-biny stratyfikacyjnej do hierarchii występujących w społeczeństwachrozwiniętego kapitalizmu.30Przedmiotem bardziej szczegółowych badań są prywatni przed-siębiorcy.Jest to bowiem najbardziej dynamicznie rozwijająca sięgrupa społeczna stanowiąca zupełnie nowy element w strukturzespołeczeństwa postsocjalistycznego.Wielu badaczy31 zwraca uwagę,że przedstawiciele prywatnej inicjatywy w okresie PRL nie stanowilicharakterystycznej dla stosunków rynkowych kategorii przedsiębior-ców prywatnych.Nie tworzyli przyczółka kapitalizmu , ale niszęw gospodarce socjalistycznej, istniejącą ze względu na fakt, iż go-spodarka socjalistyczna była gospodarką niedoborów.Wprowadze-nie zasad wolnego rynku oznaczało dla tej kategorii koniecznośćdostosowania się do funkcjonowania w zupełnie nowych warunkach.W pierwszym roku realizacji planu Balcerowicza zbankrutowałoponad 500 tys.zakładów usługowych, warsztatów, sklepów utwo-rzonych przed 1989 r.32Cechą charakterystyczną prywatnych przedsiębiorców jest bar-dzo duża dywersyfikacja tej kategorii.Już badania z 1991 r.ukazaływewnętrzne zróżnicowanie: od wykształconego właściciela firmyo bardzo dużych obrotach do prywatnego sklepiku prowadzonegoprzez byłą ekspedientkę Społem.Większość przedsiębiorstw miałaniewielką wartość, ponad połowa nowych biznesmenów była biedna30H.Domański, Społeczeństwa klasy średniej , cyt.wyd.s.265-266.31Zob.R.Drozdowski, E.Mokrzycki, B.Mach, H.Domański, cyt.wyd.32R.Drozdowski, Kontrowersje wokół klasy średniej w Polsce lat dzie-więćdziesiątych, cyt.wyd.63i w związku z tym interesowała się zarobkiem a nie rozwojem fir-my.33Rafał Drozdowski34 zwraca uwagę na fenomen wymuszonejklasy średniej wiele osób zakładało własne firmy lub rozpoczy-nało pracę na własny rachunek nie z potrzeby przedsiębiorczości, alew ucieczce przed ekonomiczną degradacją.Była to indywidualnastrategia obronna, która jako szersze zjawisko społeczne formowała ekstensywną klasę średnią.W okresie transformacji część przedsiębiorców przesunęła się doklasy wyższej, a część doświadczyła obniżenia swojej pozycji.Jestto najbardziej mobilna grupa społeczna.Część osób przemieszcza siępomiędzy takimi kategoriami jak: prowadzący działalność gospodar-czą, bezrobotni i pracownicy najemni.Drugim charakterystycznym zjawiskiem jest zmiana pozycjiosób pracujących na własny rachunek w strukturze społecznej.W okresie PRL prywatni przedsiębiorcy zajmowali w hierarchii do-chodów najwyższe pozycje, po 1989 r.dystans ten w stosunku dopozostałych grup społecznych zwiększył się, ale od 1992 r.ich do-chody relatywnie zmniejszają się.Do połowy lat 90.ustąpili polajako całość, kadrom kierowniczym przedsiębiorstw i inteligencjihumanistycznej.Po kilku latach transformacji zarysował się więctrend obniżania się statusu materialnego kategorii średniego i drob-nego biznesu, co jest zgodne z tendencjami występującymi od kilku-dziesięciu lat w społeczeństwach zachodnich [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

Tematy

Index
Elzbieta Chojna Duch Polskie prawo finansowe. Finans
Długosz Jan Roczniki czyli kroniki Królestwa Polskiego III IV
Kraszewski Józef Ignacy Dzieje Polski 01 Stara Bań (1876)
MAURYCY MOCHNACKI Powstanie Narodu Polskiego w 1830 i 1831 tom I
§ Loranty Dariusz Spowiedż psa. Brutalna prawda o polskiej policji
Moggach Deborah Więzy rodzinne
Vegan Lunch Box
przydatno%9c%e6+analizy+swot+w+zarz%b9dzaniu
Orchidee z ulicy Szkarłatnej Helena Sekuła
Cruz Nicky Uciekaj, mały, uciekaj

�

pobieranie / do ÂściÂągnięcia / ebook / pdf / download

Tematy