[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Potrzeby w tym zakresie pozostają jednak bardzo duże.SpecjalizacjaWystępuje duże regionalne zróżnicowanie produkcji towarowych nadwyżek mleka.W ostatnich latach wyodrębniły się dwa obszary o relatywnie korzystnej strukturze agrarnej.Pierwszy - obszar północno-wschodni, położony na wschód i północ od dolnej i środkowej Wisły oraz na północ od rzeki Wieprz.Drugi obszar o korzystnej strukturze agrarnej to środkowo-zachodnia część Polski, obejmująca Wielkopolskę, Pomorze Zachodnie, Kujawy i południowo-zachodnie Mazowsze.Na tym terenie koncentruje się 2/3 krajowego pogłowia krów, wytwarzane jest 79,6% krajowej wartości przetworów mleczarskich, mimo że znajduje się tu tylko 56,6% podmiotów przemysłu mleczarskiego.Stopniowe wprowadzanie, począwszy od stycznia 1998 r., wyższych wymogów jakościowych wobec mleka dostarczanego przez producentów rolnych zahamowało wzrost skupu mleka do przetwórstwa.W 1998 r.zanotowano zwiększenie sprzedaży mleka i jego prostych przetworów bezpośrednio sąsiadom i mieszkańcom okolicznych miasteczek i miast.Proces ten trwa nadal.Wielu rolników z 3-5 krowami, mając ograniczone możliwości sprzedaży nadwyżek bezpośrednio konsumentom, ograniczyło stada do 1-2 sztuk.Równocześnie rolnicy zamierzający produkować mleko podejmują decyzje o powiększeniu stad oraz specjalizacji w produkcji mleka.W ten sposób ulega przyspieszeniu proces polaryzacji obór na wielokrowie, gwarantujące standardową jakość mleka i opłacalność jego produkcji, oraz gospodarstwa z 1-2 krowami, których produkcja przeznaczana jest na samozaopatrzenie i sprzedaż okolicznej ludność bezrolnej.Można przewidywać, że sektor drobnych producentów mleka może utrzymać się co najmniej do 2010 r., szczególnie w regionach słabo rozwijających się, o dużym odsetku bezrobotnych.Drobne gospodarstwo zapewnia bowiem minimum egzystencji rodzinie właściciela, a 1-2 krowy są źródłem stałego dopływu gotówki za sprzedawane mleko.Tym bardziej,że produkty rolnicze, w tym mleko i jego proste przetwory są i będą oferowane przez rolników na lokalnych rynkach po niższych cenach od płaconych za produkty przetworzone.W regionach o dużym rozdrobnieniu agrarnym i tradycjach spółdzielczych, szczególnie w południowych i południowo-wschodnich województwach, rolnicy z powodzeniem przełamują barierę rozdrobnienia agrarnego przez tworzenie zespołowych zlewni, wyposażonych w zbiorniki do schładzania mleka.Miejscowe spółdzielnie mleczarskie starają się upowszechnić ten system, gdyż jest to praktycznie jedyny sposób na pozyskanie dobrego surowca i dalszą egzystencję zakładu przemysłu mleczarskiego.Przewidywać należy, że - jeszcze przez długi czas - ok.15-20% towarowego mleka będzie sprzedawana bezpośrednio konsumentom w stanie naturalnym bądź przetworzonym.Stopniowo, w miarę postępującej koncentracji bydła mlecznego i dostosowywania się do zaostrzonych wymogów sanitarnych, zarówno producentów mleka, jak i przemysłu mleczarskiego, a także wzrostu siły nabywczej społeczeństwa, będzie zwiększać się popyt na wyroby przemysłu mleczarskiego.InterwencjaDuże sezonowe wahania produkcji i podaży mleka sprawiają, że interwencja na rynku masła i mleka w proszku służy przede wszystkim łagodzeniu sezonowych różnic między podażą i popytem, zapobiegając głębokim spadkom cen.Zakupy interwencyjne masła uruchamiane są od 1 maja do 31 października, jeśli ceny zbytu masła spadają poniżej 92% ceny interwencyjnej.Zakupy chudego mleka w proszku do 1999 r., dokonywane były od 1.06.do 31.09, jeśli jego ceny zbytu spadały, podobnie jak masła, poniżej 92% ceny interwencyjnej.W 2000 r.zrównano okresy interwencji na rynku mleka w proszku i masła, ustalając je na czas od 15.05.do 31.10.Masło z zapasów ARR z reguły sprzedawane jest na rynku krajowym w okresach niedoborów podaży.Zakupy masła dokonywane przez ARR w latach 1992-99 wahały się od około 22 tys.ton, w latach 1992-93, do około 4 tys.ton w roku 1999.Program działań interwencyjnych na 2000 r.przewidywał, że nadwyżki sezonowe, wymagające interwencyjnego zakupu, wyniosą 4,8 tys.ton.Dotychczasowy przebieg zakupów interwencyjnych wskazuje jednak, że będą one niższe.Malejące zakupy interwencyjne masła, przy małych obrotach handlowych tym produktem z zagranicą i zrównoważonym rynku wskazują, że dotychczasowy system regulacji rynku masła zapewniał jego stabilizację, nie prowadząc do powstawania rosnących zapasów.Dużym wahaniom ulegały również zakupy interwencyjne mleka w proszku.W latach 1993 oraz 1996 wynosiły one około 23-24 tys.ton, w latach 1992 i 1997 po około 12 tys.ton.W pozostałych latach zakupów tych nie dokonywano.Wielkość zakupów interwencyjnych mleka w proszku zależała przede wszystkim od sytuacji na światowych rynkach, bowiem jego produkcję w 70-75% kierowano na eksport, ze względu na niską chłonność rynku krajowego.Na ogół eksportowano je bez subwencji w okresach wyższych cen.Począwszy od 1999 r.zakupy interwencyjne zastąpiono subwencjami do eksportowanego mleka w proszku.W tym roku z Polski wyeksportowano 41,5 tys.ton OMP z subwencjami o łącznej wartości 14,2 mln EUR.Tak wysoka wartość wypłaconych subwencji w 1999 r.była możliwa, bowiem aż do 1999 r.Polska nie wykorzystywała swoich możliwości subwencjonowania tego eksportu.W 2000r.program działań interwencyjnych przewiduje, zgodnie z polską listą koncesyjną do WTO, dopłaty do eksportu w wysokości 5,9 mln EUR do nie więcej niż 37 tys.ton OMP (tab.3).Tabela 3.Interwencja na rynku mleka w latach 1992-2000-11-17Wyszczególnienie199219931994199519961997199819992000*Zakupy masła, tys.ton22,421,53,919,18,410,274,14,8Zakupy interwencyjne OMP, tys.ton11,524,20,223,212,3Eksport OMP z subwencjami, tys.ton41,537Subwencje do eksportu OMP, mln EUR14,25,9Ogółem wydatki na regulacje rynku mleka, mln EUR50,357,69,632,651,754,111,621,415,8W przeliczeniu na 1 krowę, EUR12,314,82,51114,915,53,66,34,8*program działań interwencyjnychźródło: dane ARRStabilizacjaWprowadzone w 1992 r.interwencyjne zakupy masła i chudego mleka w proszku, wraz z podwyższonymi cłami ochronnymi, stały się istotnym czynnikiem stabilizującym rynek mleka, charakteryzujący się wysoką sezonowością produkcji i podaży.W konsekwencji produkcja mleka, jako jedna z nielicznych branż, rozwijała się do roku 1998 w sposób zrównoważony, tzn.produkcja mleka i podaż produktów mleczarskich rozwijała się w tempie zbliżonym do wzrostu popytu krajowego i eksportowego nie wspieranego subwencjami [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • blondiii.htw.pl
  •