[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Wieś, odizolowana od reszty świata, jest samowystarczalna.Tworzy idealną podstawę szczęśliwego życia w zgodzie z naturą i światem.Podobnie do Kochanowskiego ukazuje wieś także Mikołaj Rej.W "Żywocie człowieka poczciwego" przedstawia gospodarstwo ziemskie jako źródło całorocznej satysfakcji i radości z plonów własnej pracy szlachcica.Aby życie człowieka było szczęśliwe, nie wystarczy jednak tylko zaspokajanie własnych potrzeb.Jednostki funkcjonują w społeczeństwie i dlatego obciążone są pewnymi obowiązkami.Wypełnianie tych obowiązków - powinności wobec narodu i ojczyzny - stanowi, według twórców renesansowych, warunek godnego życia.Niezbędnymi składnikami cnoty, czyli ziemskiego szczęścia, był dla ludzi renesansu patriotyzm i poczucie obywatelskiego obowiązku."Pieśń o spustoszeniu Podola" Kochanowskiego zawiera wskazówki dla Polaków, jak bronić powinni kraju przed najazdami nieprzyjaciela.Autor pragnie obudzić w czytelniku zapał do czynnej walki przeciwko wrogom Polski.Troska o dobro ojczyzny stawiana jest ponad osobistym majątkiem i wygodą.W "Pieśni o cnocie" Kochanowski zawarł refleksję, że to właśnie oddanie służbie krajowi jest najwyższą wartością, której nie jest w stanie odebrać jej posiadaczowi ani los, ani inny człowiek."Pieśń o dobrej sławie" zawiera z kolei pouczenie, że w życiu należy kierować się darem Boga, jakim jest rozum.Nie należy dążyć do czerpania radości tylko z dóbr materialnych.Ważniejsze od nich jest dobre imię, które przetrwa właściciela po jego godnie przebytym życiu.Drogą do cnoty albo tytułowej "dobrej sławy" jest korzystanie z przyrodzonych talentów ku wsparciu ojczyzny.Współczesny Kochanowskiemu ksiądz Piotr Skarga w swoich "Kazaniach sejmowych" także nakreśla podobny wzorzec godnego życia.Przestrzega Polaków przed głupotą, niedbałością i złością, przywarami szkodzącymi ojczyźnie.Skarga dobitnie potępia również pychę i chciwość szlachty, przedkładającej swe osobiste interesy ponad dobro całego narodu.Ojczyznę Skarga porównuje do matki troszczącej się o swoje dzieci - obywateli.Taka metafora ma obudzić w słuchaczach kazania sumienie, skłonić ich do refleksji i poprawy.Korzystając z charakterystycznego dla kazania moralizatorskiego stylu, ksiądz Piotr Skarga w gruncie rzeczy przekazuje jego odbiorcom te same wartości, o których pisze Jan Kochanowski.Dowodzi to zmian, jakie zaszły pod wpływem odrodzenia w naukach Kościoła - odejścia od średniowiecznej ascezy i teocentryzmu.Podsumowując, można z całą pewnością stwierdzić, że renesans przywrócił człowiekowi wiarę w możliwość spędzenia szczęśliwego życia na ziemi.Życie stawało się godne dzięki patriotyzmowi i społecznej świadomości - wartościom, które są w moich oczach daleko potrzebniejsze od surowej wstrzemięźliwości oraz oddania modlitwom, zalecanych przez średniowiecze."Obraz wsi" wg.Kochanowskiego i SzymonowicaSkoro "Nic co ludzkie nie jest mi obce", to nie obca jest także tęsknota człowieka za życiem szczęśliwym, beztroskim, złączonym z rytmem przyrody.Nawiązuje poeta w ten sposób do mitu arkadyjskiego - krainy szczęścia, harmonii, radości, bliskości człowieka i natury.Wieś polska zawsze występowała w literaturze polskiej.Zafascynowany wsią Kochanowski napisał cykl dwunastu pieśni sielankowo tanecznych pt."Pieśń świętojańska o Sobótce", których akcja ogniskuje się wokół ludowego obrzędu sobótki świętojańskiej przypadającej na 23 czerwca, czyli w wigilię św.Jana.Kochanowski opisuje tu dawne zwyczaje tj.Rzucanie wianków na wodę, wróżby, śpiewy, tańce przy ogniskach.Podczas pisania tych pieśni Kochanowski mieszkał na wsi, w Czarnolesie.Obraz ten opisywany przez autora jest zbyt wyidealizowany.Według niego rolnicy z chęcią ciężką pracują po to tylko by zebrać plony, rzeki obfitują w ryby, wszędzie panuje dostatek i dobrobyt.Jednak nie jest to prawdziwy obraz ówczesnego życia, gdyż Kochanowski nie opisuje trosk i kłopotów z którymi ci ludzie spotykali się każdego dnia.Wieś dla poety to kraina wiecznego szczęścia.W swoich pieśniach ukazuje on wzór idealnego ziemianina Podobne poglądy na temat wsi miał Mikołaj Rej.W swoim utworze pt."Żywot człowieka poczciwego" roztacza swoje zachwyty nad urokami wsi.Błahe sprawy takie jak sadzenie drzewek, zbieranie plonów urastają do spraw dających największe szczęście w życiu.Życie na wsi podobnie jak u Kochanowskiego to to miejsze spokojne, dalekie od niepokojów jakie niesie ze sobą życie w dużym mieście.Przyroda i ludzie współistnieją ze sobą.Każda pora roku i każda pora życia ma swoje prawa i każda przynosi człowiekowi wiele radości i pożytków.W utworze tym Mikołaj rej, przedstawiał nam wzorzec wzorowego ziemianina.Czyli szlachcica, właściciela dóbr ziemskich.Młody szlachcic powinien umieć zabawiać towarzystwo rozmową, umieć tańczyć, popisywać się zręcznością w jeździe na koniu oraz znać zasady rycerskie.Szlachcic powinien być dobrym gospodarzem, umieć obcować z przyrodą, polować okazywać życzliwość poddanymi w ogóle żyć pełnią życia oraz powinien cieszyć się otaczającym światem.Natomiast w inny sposób obraz wsi polskiej przedstawił Szymon Szymonowic w utworze pt."Żeńcy", gdzie przedstawia realistyczny wizerunek życia chłopów.Pokazuje tutaj ciężką pracę na polu, gdzie pracujący ludzie są pilnowani przez starostę, aby nie przerywali pracy.Poeta w rzeczywisty sposób przedstawia sceny katowania dziewcząt i znój pracujących bez ustanku od rana do wieczora.Uważa on, ze jedyną nadzieją uciemiężonego chłopa jest Bóg.Mikołaj Rej jako człowiek swoich czasówM.Rej był pierwszym pisarzem tworzącym wyłącznie po polsku.Pisał dzieła w pełni oryginalne, nie zaś przeróbki obcych tekstów.On pierwszy dowiódł, że literatura może rozwijać się w języku narodowym.Motto twórczości: "A niechaj narodowie wżdy postronni znają,Iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają"."Krótka rozprawa między trzema osobami: Panem, Wójtem, a Plebanem" to satyra na szlachtę i duchowieństwo, napisana w formie dialogu (formie często stosowanej w średniowieczu, a potem w renesansie).Utwór jest ostrym atakiem na wszystkie przeżytki feudalizmu w polskim życiu zbiorowym.Krytykuje niedowład sądownictwa, przekupstwo panujące w sądach, złą organizację wojskową, prywatę, życie ponad stan.Rej wyraża niepokój o polski sejm, w którym wciąż brak jednomyślności.Jako protestant nie oszczędza także kleru: potępia próżniactwo, chciwość, zaniedbywanie obowiązków.Dostrzega linię podziału między klasą feudałów a ciemiężonym chłopstwem i - między wierszami, co prawda - daje wyraz swemu współczuciu dla uciskanego chłopa.Jest to pierwszy utwór, w którym wprowadzona została mowa potoczna - przełamanie sztywnego schematyzmu średniowiecznego
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Tematy
IndexKojder Andrzej Dawne i nowe problemy społeczne. Szkice do obrazu społeczeństwa polskiego u progu XXI stulecia
Elzbieta Chojna Duch Polskie prawo finansowe. Finans
Długosz Jan Roczniki czyli kroniki Królestwa Polskiego III IV
Kraszewski Józef Ignacy Dzieje Polski 01 Stara Baœń (1876)
MAURYCY MOCHNACKI Powstanie Narodu Polskiego w 1830 i 1831 tom I
Peter Ward Kres ewolucji
Zbigniew Brzezinski The grand chessboard
Griffin Kate Matthew Swift 04 The Minority Council
[ICI][PL] Krasicki Ignacy Rozmowy zmarlych
Gordon Roderick, Williams Brian Tunele spirala