[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Ale w warunkach kapitalizmu rynek wewnÄ™trzny Jest siÅ‚Ä… rze-czy zwiÄ…zany z rynkiem zewnÄ™trznym.Kapitalizm dawno już stworzyÅ‚ rynek Å›wiatowy.I wmiarÄ™ tego, jak wzrastaÅ‚ wywóz kapitaÅ‚u i pod każdym wzglÄ™dem rozszerzaÅ‚ siÄ™ zakres zagra-nicznych i kolonialnych stosunków i «sfer wpÅ‚ywów» najwiÄ™kszych zwiÄ…zków monopoli-stycznych, bieg rzeczy w sposób «naturalny» prowadziÅ‚ do Å›wiatowego porozumienia pomiÄ™-dzy nimi, do utworzenia miÄ™dzynarodowych karteli.Jest to nowy stopieÅ„ Å›wiatowej koncentracji kapitaÅ‚u i produkcji, nieporównanie wyższyniż poprzednie.Zobaczmy, jak wyrasta ten nadmonopol.Najbardziej typowy dla najnowszych postÄ™pów techniki, dla kapitalizmu koÅ„ca XIX i po-czÄ…tku XX wieku jest przemysÅ‚ elektryczny.I najbardziej rozwinÄ…Å‚ siÄ™ on w dwóch krajachnajbardziej przodujÄ…cych spoÅ›ród nowych krajów kapitalistycznych: w Stanach Zjednoczo-nych i W Niemczech.W Niemczech na wzrost koncentracji w tej gaÅ‚Ä™zi szczególnie wielkiwpÅ‚yw wywarÅ‚ kryzys r.1900.Banki, które w owym czasie dostatecznie zrosÅ‚y siÄ™ już zprzemysÅ‚em, przyÅ›pieszyÅ‚y i pogÅ‚Ä™biÅ‚y podczas tego kryzysu w najwyższym stopniu ruinÄ™stosunkowo drobnych przedsiÄ™biorstw, ich pochÅ‚oniÄ™cie przez przedsiÄ™biorstwa wielkie.«Banki pisze Jeidels cofaÅ‚y pomocnÄ… rÄ™kÄ™ od tych wÅ‚aÅ›nie przedsiÄ™biorstw, które najbardziej potrze-bowaÅ‚y pomocy, wywoÅ‚ujÄ…c przez to poczÄ…tkowo szalony rozkwit, a nastÄ™pnie beznadziejny kradÅ‚ tydl towa-rzystw, które byÅ‚y nie dość Å›ciÅ›le z nimi zwiÄ…zane»78.W rezultacie koncentracja po r.1900 ruszyÅ‚a naprzód olbrzymimi krokami.Przed r.1900w przemyÅ›le elektrycznym istniaÅ‚o osiem czy siedem «grup», przy czym każda z nich skÅ‚a-daÅ‚a siÄ™ z kilku towarzystw (ogółem byÅ‚o ich 28) i za każdÄ… staÅ‚o od 2 do 11 banków.W la-tach 1908 1912 wszystkie te grupy zlaÅ‚y siÄ™ w dwie czy w jednÄ….Oto, jak odbywaÅ‚ siÄ™ tenproces:Grupy w przemyÅ›le elektrycznym:Przed Felten i Lah- Union Siemens Schuckert Berg- Kum-r.1900: Guillaume meyer AEG i Halske i Ska mann merAEG Zban-Felten i (Powsz.Siemens kruto-Lahmeyer Tow.i Halske- Berg- waÅ‚ wElektr.) Schuckert mann 1900r.AEG (Powszechne Siemens i Halske-Tow.Elektr.) Schuckertr.1912: (ZcisÅ‚a kooperacja od r.1908)SÅ‚ynne AEG («Powszechne Towarzystwo ElektrycznoÅ›ci»), w ten sposób wyrosÅ‚e, panujenad 175 200 towarzystwami (wedÅ‚ug systemu «udziałów») i rozporzÄ…dza ogólnÄ… sumÄ… ka-78Jeidels, l.c., S.232.41 pitaÅ‚u okoÅ‚o 11/2 miliarda marek.Samych tylko bezpoÅ›rednich przedstawicielstw zagranicz-nych posiada ono 34, wÅ›ród nich 12 towarzystw akcyjnych w ponad 10 paÅ„stwach.Już wr.1904 obliczano, że kapitaÅ‚y ulokowane przez niemiecki przemysÅ‚ elektryczny za granicÄ…wynosiÅ‚y 235 mln marek, z czego 62 mln w Rosji.Nie potrzeba chyba dodawać, że «Po-wszechne Tow.Elektr.» stanowi olbrzymie przedsiÄ™biorstwo «kombinowane», produkujÄ…ce liczba samych tylko jego towarzystw fabrykacyjnych równa siÄ™ 16 najrozmaitsze wyro-by, od kabli i izolatorów do samochodów i samolotów.Ale koncentracja w Europie byÅ‚a także częściÄ… skÅ‚adowÄ… procesu koncentracji w Ameryce.Oto, jak odbywaÅ‚ siÄ™ ten proces: Generalne Tow.Elektryczne (General Electric Co)Ameryka Tow.Thomson-Houston Tow.Edisona zakÅ‚ada dlazakÅ‚ada firmÄ™ dla Europy Europy firmÄ™ FrancuskieTow.Edisona , które oddajepatenty niemieckiej firmie Powszechne TowarzystwoNiemcy Union Tow.ElektrycznoÅ›ci ElektrycznoÅ›ci (AEG) Powszechne Towarzystwo ElektrycznoÅ›ci (AEG)W ten sposób powstaÅ‚y dwa «mocarstwa» elektryczne: «Innych, zupeÅ‚nie niezależnych odnich towarzystw elektrycznych nie ma na Å›wiecie» pisze Heinig w swym artykule «Drogatrustu elektrycznego» O rozmiarach obrotów i wielkoÅ›ci przedsiÄ™biorstw obu «trustów» dajÄ…nam pewne, bynajmniej niepeÅ‚ne, pojÄ™cie liczby nastÄ™pujÄ…ce:Obrót towarów Liczba Czysty zysk(mln marek) pracowników (mln marek)Ameryka: Gen.Tow.1907 252 28.000 35,4Elektr. (GEC) 1910 298 32.000 45,6Niemcy: Powsz.Tow.1907 216 30.700 14,5Elektr. (AEG) 1910 362 60.800 21,7I oto w r
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Tematy
Index034. Przygody Hana Solo II Zemsta Hana Solo (Daley Brian) 5 2 lata przed Era Powstania Imperium
Orly imperium. Orly i wilki Simon Scarrow
Feist Raymond E. Wojny Mroku 02 Wyprawa do imperium mroku
16. Medstar II, Uzdrowicielka Jedi (Michael Reaves, Steve Perry) 20 lat przed Era Powstania Imperium
021. Zemsta SithĂłw (Matthew Stover) 19 lat przed Era Powstania Imperium
Gary Dorrien Imperial Designs, Neoconservatism and the New Pax Americana (2004)
Cienie Pojetnych 01 Imperium TCHAIKOVSKY ADRIAN
Cienie Pojetnych 01 Imperium Adrian Tchaikovsky
Christine Lynxwiler Reluctant Cowgirl (epub)
Christopher Bunn [The Tormay The Shadow at the Gate (v5.0) (