[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Taka rzeczywistość nie może być akceptowana.CzÅ‚owiek jest samotny i bezsilny (Camus przedstawia bohaterów pozbawionych wsparcia w najbliższych osobach, sÄ… to mężczyźni pozostawieni przez żony, skazani na rozÅ‚Ä…kÄ™ z powodu dżumy itp.).Chociaż Camus sam siebie nie nazywaÅ‚ egzystencjalistÄ…, a nawet mówiÅ‚, że nim nie jest, wymowa książki bliska jest zaÅ‚ożeniom tego nurtu filozoficznego.Autor Dżumy postuluje jednak (inaczej niż np.Sartre) postawÄ™ aktywnÄ… wobec zÅ‚a, przeÅ‚amanie samotnoÅ›ci na rzecz solidarnego oporu.Doktor Rieux i jego współpracownicy podejmujÄ… walkÄ™ z dżumÄ… w imiÄ™ poczucia obowiÄ…zku, z wewnÄ™trznej potrzeby, nie w trosce o sÅ‚awÄ™ czy nagrodÄ™.NarażajÄ… siÄ™ na Å›mierć przez bliski kontakt z chorymi, ale uważajÄ…, że powinni im pomagać, że tylko opór wobec zÅ‚a może przynieść kres epidemii, choć nie ma pewnoÅ›ci, czy tak siÄ™ stanie.Jeżeli na te uwagi naÅ‚ożymy wizjÄ™ wojny, nietrudno zauważyć, że istotnie dopiero wspólny wysiÅ‚ek wielu ludzi gotowych poÅ›wiÄ™cić życie poÅ‚ożyÅ‚ kres potwornoÅ›ci nazizmu.OczywiÅ›cie, jak w każdej podobnej sytuacji, zdarzali siÄ™ zdrajcy i kolaboranci, jednak poczucie honoru i obowiÄ…zku wobec ojczyzny byÅ‚o silniejsze.Zginęło wielu ludzi, jednak ekspansja hitleryzmu zostaÅ‚a powstrzymana.Można uznać, że książka Camusa wyrosÅ‚a z jego osobistych doÅ›wiadczeÅ„ w ruchu oporu i przemyÅ›leÅ„ dotyczÄ…cych absurdu Å›wiata poddanego zÅ‚u.Cierpienie niewinnych ofiar wojny zmusza jednak do aktywnego przeciwdziaÅ‚ania.Wojna byÅ‚a czasem kryzysu wiary u wielu osób, Camus byÅ‚ jednak ateistÄ… zawsze i otwarcie o tym mówiÅ‚.Brak wiary, niemożność powierzenia wszystkich trudnoÅ›ci Bogu nie zwalniajÄ… jednakże - tak sÄ…dziÅ‚ - z obowiÄ…zku walki o dobro.Dżuma jest powieÅ›ciÄ… uniwersalnÄ….Możliwość jej wielostronnej interpretacji sugeruje sam autor, wprowadzajÄ…c odpowiednie motto.NiedookreÅ›lenie czasu akcji pozwala odnosić tekst do lat II wojny Å›wiatowej, ale również do każdej epoki, w której rozpanoszyÅ‚o siÄ™ zÅ‚o, siejÄ…c strach i Å›mierć.W takich dziejowych zawirowaniach czÅ‚owiek musi wbrew wszystkiemu, wbrew cierpieniu i absurdowi zdarzeÅ„, pokonywać siebie w drodze do ksztaÅ‚towania wÅ‚asnego humanistycznego heroizmu.Zachowanie czÅ‚owieczeÅ„stwa jest pierwszym obowiÄ…zkiem, a warunkiem koniecznym jest przeciwstawianie siÄ™ zÅ‚u w każdej postaci.Camus sÅ‚owami bohatera przypomina i ostrzega, że zÅ‚o jest ponadczasowe i niezniszczalne - Każdy nosi w sobie dżumÄ™.Nie można jednak biernie siÄ™ mu poddawać.ZwyciÄ™stwo dobra jest możliwe dziÄ™ki miÅ‚oÅ›ci, życzliwoÅ›ci wobec drugiego czÅ‚owieka, wielkodusznoÅ›ci i ofiarnoÅ›ci.Takiej postawy należy wymagać najpierw od siebie.Zwielokrotniona w wielu osobach doprowadzi do oczekiwanych skutków (przynajmniej można mieć takÄ… nadziejÄ™).Camus zwraca uwagÄ™, że nawet w sytuacji zupeÅ‚nie beznadziejnej należy próbować, nie wolno siÄ™ poddawać (przykÅ‚adem jest próba ratowania synka sÄ™dziego Othona).Nigdy nie wiadomo (przypadek rzÄ…dzi Å›wiatem), kogo los ocali: stale przebywajÄ…cy wÅ›ród pacjentów Rieux pozostaje przy życiu, jego żona izolowana z tego miejsca umiera na innÄ… chorobÄ™, Tarrou, który przez tyle miesiÄ™cy byÅ‚ narażony na zakażenie, ulegÅ‚ dżumie jako jeden z ostatnich, kiedy już miasto oddychaÅ‚o z ulgÄ….To zestawienie różnych przypadków pokazuje, że zawsze trzeba mieć nadziejÄ™ i nigdy siÄ™ nie poddawać.Rzeczywistość, w której zatopiony jest czÅ‚owiek, wypeÅ‚nia - wedÅ‚ug Camusa - absurd.Można by uznać, że życie w tak pojmowanym Å›wiecie nie ma sensu.Tymczasem Camus wskazuje podstawowe obowiÄ…zki, które trzeba wypeÅ‚nić, mimo poczucia beznadziejnoÅ›ci.CzÅ‚owiek Camusa zmierza nieuchronnie ku Å›mierci, za którÄ… nie stoi żadna przyszÅ‚ość ani nie usprawiedliwia żadna nadzieja.Å»ycie jest krótkotrwaÅ‚e i kruche.Może nagle, wbrew oczekiwaniom, zabrać maÅ‚e niewinne dziecko lub pozwolić przetrwać znudzonemu staremu astmatykowi.CzÅ‚owiek nie rozumie biegu i sensu Å›wiata, a przecież musi stale dokonywać wyborów, nie majÄ…c pewnoÅ›ci, czy nie zbÅ‚Ä…dziÅ‚.Camus stara siÄ™ jednak przezwyciężyć pesymizm egzystencjalistów, wskazujÄ…c sens życia w pracy zawodowej, sprzeciwie wobec zÅ‚a, humanitarnej trosce o innych.Camusowski humanizm zrewoltowany to heroizm nowego typu, cywilny, a nie militarny, bohatersko czÅ‚owieka w konkretnej sytuacji życiowej, w pracy zawodowej, bohaterstwo robotnika, pisarza, inżyniera, artysty, ciÄ…gle w swym życiu narażonych na porażki i klÄ™ski, które oprócz sukcesów i przyjemnoÅ›ci skÅ‚adajÄ… siÄ™ na realnÄ… treść egzystencji czÅ‚owieka i stanowiÄ… faktyczne treÅ›ci jego życia.8 Bunt wobec absurdu - oto postawa bliska autorowi Dżumy.Thomas Merton nazywa Alberta Camusa typowym myÅ›licielem „postchrzeÅ›cijaÅ„skim”.9 MyÅ›lÄ…c w tym duchu, wypada uznać, że w ten sposób chciaÅ‚ wskazać znacznie trudniejszÄ… „drogÄ™ do Å›wiÄ™toÅ›ci”, skoro miaÅ‚a to być „Å›wiÄ™tość bez Boga”.Współczesny Å›wiat nie jest -jak np.Å›redniowieczna Europa - zdominowany przez jednÄ… religiÄ™.Ludzie reprezentujÄ… różne Å›wiatopoglÄ…dy, zaÅ› tolerancja w tym wzglÄ™dzie jest oczywistym przejawem uznania wolnoÅ›ci drugiego czÅ‚owieka.Egzystencjalizm rozwarstwiÅ‚ siÄ™ z czasem na nurt ateistyczny i uznajÄ…cy istnienie Boga.CzÅ‚owiek Camusa jest niewierzÄ…cy, ale dziÄ™ki temu dowiadujemy siÄ™, że także ludzi, którzy nie noszÄ… w pamiÄ™ci nakazów dekalogu, obowiÄ…zuje zachowanie czÅ‚owieczeÅ„stwa w każdej sytuacji.Ta książka to protest przeciwko wszystkim formom biernego poddania siÄ™ nieszczęściu i brakowi znaczenia.To sprzeciw wobec biernej akceptacji wyobcowania.Jest on jawnie niereligijny.Camus nazwaÅ‚ nawet DżumÄ™ „najbardziej anty chrzeÅ›cijaÅ„skÄ…” spoÅ›ród swoich książek.Jednakże pisarz byÅ‚ zarazem zbyt uczciwy i zbyt skromny, by być w swym stosunku do religii skostniaÅ‚ym doktrynerem.Nie byÅ‚ „ateistÄ…”, a tym mniej „wojujÄ…cym ateistÄ…”.WyznawaÅ‚ po prostu, że doÅ›wiadczenie chrzeÅ›cijaÅ„ska jest czymÅ› caÅ‚kowicie obcym w jego życiu, nie może wiÄ™c naprawdÄ™ utożsamiać siÄ™ z chrzeÅ›cijanami.Traktuje chrzeÅ›cijaÅ„stwo ironicznie i surowo, lecz nie caÅ‚kowicie bez zrozumienia.Taka postawa jest typowa dla „postchrzeÅ›cijaÅ„skiej” umysÅ‚owoÅ›ci, która opiera swojÄ… krytykÄ™ chrzeÅ›cijaÅ„stwa na historycznym rozdźwiÄ™ku miÄ™dzy wspaniaÅ‚ym chrzeÅ›cijaÅ„skim ideaÅ‚em, a cokolwiek mniej budujÄ…cÄ… rzeczywistoÅ›ciÄ…
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Tematy
IndexFreethy Barbara Zatoka Aniołów 05 Ogród tajemnic
Zelazny, Roger A4, La Mano de Oberon
Bloom Allan Umysł zamknięty
Robards Karen Pewne lato
Joel Shepherd Próba krwi i stali 01 Sasha
syzyfowe+prace
Citizen Soldiers Stephen E. Ambrose
Bradford Barbara Taylor Zaginione dzieciństwo
Wybór pani prezydent Anne Holt
outsourcing (7 stron)