[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.3-36.Ogólna klasyfikacja jakoÅ›ci wód w 1997 r.(na podstawie kryterium fizykochemicz-nego i bakteriologicznego) [39]II - wody nadajÄ…ce siÄ™ do hodowli ryb z wyjÄ…tkiem Å‚ososiowa-tych, do pojenia zwierzÄ…t gospodarskich, do wykorzystania dla celówrekreacyjnych,III - wody nadajÄ…ce siÄ™ do nawadniania terenów rolnych oraz dlaprzemysÅ‚u z wyjÄ…tkiem przemysłów wymagajÄ…cych wody pitnej.Degradacja wód powierzchniowych nastÄ™puje głównie w wynikueutrofizacji.Wody ulegajÄ… eutrofizacji w nastÄ™pstwie dopÅ‚ywubiogenów (fosforu, azotu i wÄ™gla).W wiÄ™kszoÅ›ci polskich jeziorwystÄ™pujÄ… kilkudziesiÄ™ciokrotne przekroczenia progu bezpieczeÅ„stwazawartoÅ›ci fosforu.Proces u\yznienia powoduje zakwit planktonu, coprowadzi do wyczerpania tlenu i masowej Å›mierci organizmów, w tymi ryb.KoÅ„cowym efektem eutrofizacji jest nasycenie caÅ‚ej toni wodnejsiarkowodorem.WiÄ™kszość jezior w Polsce zalicza siÄ™ do II i III klasyczystoÅ›ci, a du\a część jest poza klasyfikacjÄ….Degradacja wód jezior-" nych jest procesem nieodwracalnym.Wody jezior nawet po zaprze-staniu doprowadzania Å›cieków tylko w minimalnym stopniu sÄ… zdolne dosamooczyszczania.W celu ratowania jezior opracowano dwie metody:odprowadzania zanieczyszczonych wód z jeziora i napowietrzania.Zanieczyszczeniom ulegajÄ… równie\ wody podziemne.yródÅ‚a zanie-czyszczeÅ„ wód podziemnych mogÄ… być ró\ne (zostaÅ‚y one wymienionewy\ej).W Polsce zanotowano wiele przypadków zanieczyszczenia wódpodziemnych.Szczególnie grozne sÄ… zanieczyszczenia powstajÄ…ce naterenach krasowych, gdy\ wskutek migracji wód zanieczyszczeniaobejmujÄ… du\e obszary.Coraz wiÄ™ksze trudnoÅ›ci istniejÄ… z zapewnieniemodpowiedniej iloÅ›ci i jakoÅ›ci wody dla celów komunalnych.Zagro\one sÄ… równie\ wody Morza BaÅ‚tyckiego.Głównymczynnikiem zanieczyszczajÄ…cym sÄ… substancje biogenne powodujÄ…ceeutrofizacjÄ™ Å›rodowiska wodnego.yródÅ‚em zanieczyszczeÅ„ tego typu sÄ…spÅ‚ywajÄ…ce rzekami pozostaÅ‚oÅ›ci wysiewanych na pola nawozówmineralnych.Azot i fosfor jest równie\ dostarczany wraz ze Å›ciekami,zwÅ‚aszcza z aglomeracji gdaÅ„skiej i szczeciÅ„skiej.ZwiÄ™kszenie solibiogennych w wodach Morza BaÅ‚tyckiego doprowadziÅ‚o do podwojeniailoÅ›ci planktonu w wodzie, a w efekcie równie\ do zwiÄ™kszenia zasobówryb u\ytkowych.Natomiast w strefie przydennej - na skutek nadmier-nego gromadzenia siÄ™ substancji organicznej - wystÄ™puje zu\ycie tlenu,a w nastÄ™pstwie powstanie strefy nasyconej siarkowodorem.ZAGROÅ›ENIE ZDROWIA I Å›YCIA CZAOWIEKAUdowodnienie zwiÄ…zków miÄ™dzy schorzeniami wystÄ™pujÄ…cymi u ludzia oddziaÅ‚ywaniem zanieczyszczeÅ„ Å›rodowiska jest zagadnieniem bardzotrudnym, bowiem wiÄ™kszość zjawisk zdrowotnych ma uwikÅ‚ania wieÅ‚o-przyczynowe.Niemniej badania w obszarach silnie ska\onych (rys.3-37) potwierdzajÄ… negatywny wpÅ‚yw Å›rodowiska na zdrowie czÅ‚owieka.Prowadzone w latach 1985-89 badania stanu zdrowia ludnoÅ›ciPÅ‚ocka wykazaÅ‚y zwiÄ™kszonÄ… zachorowalność z powodu uszkodzeÅ„ukÅ‚adu oddechowego, zwiÄ™kszonÄ… neurotyczność (wskutek zanieczysz-czeÅ„ wÄ™glowodorami o dziaÅ‚aniu neurotropowym), wzrost zmianchorobowych w ukÅ‚adzie krwiotwórczym oraz wzrost czÄ™stotliwoÅ›ciwystÄ™powania nowotworów.Rodzaje nasilajÄ…cych siÄ™ chorób zale\Ä… odrodzaju i stÄ™\enia substancji toksycznych nasycajÄ…cych Å›rodowisko.W zwiÄ…zku z tym inne sÄ… zespoÅ‚y nasilajÄ…cych siÄ™ chorób na ZlÄ…sku, innew Legnicko-GÅ‚ogowskim OkrÄ™gu Miedziowym, a jeszcze inne w sÄ…sie-dztwie PÅ‚ockiej Petrochemii.;Rys.3-37.Ska\enie Polski metalami ciÄ™\kimi [24]j,fÓCHRONA ZRODOWISKA?W dziaÅ‚aniach na rzecz ochrony Å›rodowiska sÄ… mo\liwe trzy strate-ygie.Pierwsza ma na celu zachowanie Å›rodowiska w niezmienio-ipym stanie (tab.3-29).SÅ‚u\Ä… temu regulacje prawne ustalajÄ…ce spo-|sób u\ytkowania ziemi.Druga strategia polega na usuwaniu ze[Zrodowiska substancji toksycznych i odpadów (rys.3-38).CelemZej strategii jest rekultywacja Å›rodowiska.TrzeciÄ… strategiÄ™ okreÅ›la;£iÄ™ jako planistycznÄ….Polega ona na takim planowaniu dziaÅ‚al-lÅ‚oÅ›ci gospodarczej, aby jej wpÅ‚yw na Å›rodowisko byÅ‚ najmniej-;;?zy.W praktyce stosuje siÄ™ wszystkie te strategie w sposób komplemen-" jtorny.Podstawowym warunkiem ochrony i racjonalnego ksztaÅ‚towaniaÅ›rodowiska \ycia współczesnego czÅ‚owieka jest taka jego dziaÅ‚alność,*fóra - zgodnie z prawami przyrody i rozwoju spoÅ‚ecznego - Å‚Ä…czyjharmonijnie elementy natury z wytworami techniki i cywilizacji.Wa\neRys.3-38.Odpady przemysÅ‚owe uciÄ…\liwe dla Å›rodowiska nagromadzone na terenachzakÅ‚adów w 1997 r.[39]tu jest umiejÄ™tne wykorzystanie zdobyczy wiedzy, zwÅ‚aszcza nauktechnicznych (in\ynieria Å›rodowiska) i ekonomicznych (rachunek eko-nomiczny uwzglÄ™dniajÄ…cy problemy Å›rodowiska).Na tych podstawachmuszÄ… być oparte wszelkie poczynania, zarówno w skali lokalnej, jaki kontynentalnej, a ze wzglÄ™du na charakter niektórych zagro\eÅ„Å›rodowiska, tak\e w skali Å›wiatowej.Podejmowane w Polsce dziaÅ‚ania na rzecz ochrony Å›rodowiskanie zapewniajÄ… szybkiej poprawy jego stanu.PodstawÄ… ochrony Å›rodo-wiska musi być Å›wiadomość ekologiczna, ksztaÅ‚towanie postawyposzanowania i troski o zachowanie wartoÅ›ci Å›rodowiska.Koniecznejest stworzenie i egzekwowanie systemu prawnego uniemo\li-wiajÄ…cego bezkarne niszczenie zasobów przyrody (rys.3-38i 3-39).W Polsce brak jednego podstawowego aktu prawnego,IRys.3-39.Ska\enie Polski siarkÄ… [24]Tabela3-29 ujmujÄ…cego w jednolity systemObszary przyrody chronionej dziaÅ‚aÅ„ w zakresie ochronycaÅ‚ośćw niektórych krajach przyrody.NajpeÅ‚niej caÅ‚ość prób-Kraj % ogólnej powierz-tematyki ochrony Å›rodowiska re-chni krajuguluje ustawa z 1991 r., w którejAustralia 8,7 okreÅ›lono ogólne ramy ochronyPolska 9,3Å›rodowiska.Pomimo ciÄ…gle nie-Stany Zjednoczone 18,9wystarczajÄ…cego zakresu ochronyGrecja 2,5Å›rodowiska, postÄ™p w tej dziedzinieWielka Brytania 19,8w Polsce po drugiej wojnieKanada 9,5Å›wiatowej jest znaczny.Zwiadczy oNorwegia 24,2w«gry 6,8 tym m.in.wzrost obszaru terenówAustria 28,2chronionych oraz rozwój formSzwecja 4,7ochrony (tab.3-30, rys.3-40).Francja 11,6Rys.3-40.Obszary prawnie chronione w Polsce w latach 1975-1997 [24]Najstarszym parkiem narodowym na Å›wiecie jest YellowstoneNational Park w Stanach Zjednoczonych, zaÅ‚o\ony w 1872 r.Historia parków narodowych w Polsce zaczęła siÄ™ ponad pół wiekupózniej:- BiaÅ‚owieski Park Narodowy zaÅ‚o\ono w 1947 roku (rezerwat od1932 r.),- ZwiÄ™tokrzyski Park Narodowy - 1950 r.(chroniony od 1922 r.),- PieniÅ„ski Park Narodowy - 1954 r.(rezerwat od 1922 r.),- Babiogórski Park Narodowy - 1954 r.(rezerwat od 1934 r.),- TatrzaÅ„ski Park Narodowy - 1954 r.(chroniony w okresiemiÄ™dzywojennym),- Ojcowski Park Narodowy - 1956 r.,- Wielkopolski Park Narodowy - 1957 r.(chroniony od 1934 r.).W latach 1959-1993 utworzono 12 kolejnych parków narodo-wych: Kampinoski i Karkonoski (1959 r.), WoliÅ„ski (1960 r.), SÅ‚o-wiÅ„ski (1966 r.), Bieszczadzki (1973 r.), RoztoczaÅ„ski (1974 r
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Tematy
IndexMakowskaB NajnowszeDziela
vademecum maturzysty język polski
vademecum+maturzysty+ +geografia
Whitmore Loretta Bezpieczny port
Potop II Henryk Sienkiewicz
Jordan Robert Sciezka sztyletow
SymfoniaMilosnapdf
Sawczenko WÅ‚adymir Odnajdziesz siÄ™ sam
Chris Wooding [Braided Path The Ascendancy Veil (epub)
Koneczny Feliks Dzieje administracji w Polsce