[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.WalkÄ™ o byt wygrywa silniejszy i sprytniejszy, przetrwa ten, kto potrafi zapomnieć o konwencjonalnych zasadach moralnych, kto potrafi kraść i oszukiwać, pozostać obojÄ™tnym na cudzy głód, cierpienie i Å›mierć.PodstawÄ… funkcjonowania ludzi w obozie jest nadzieja, która każe czÅ‚owiekowi wierzyć, że wojna siÄ™ skoÅ„czy, że nadejdzie „inny Å›wiat” , że wrócÄ… prawa czÅ‚owieka.Nadzieja przetrwania powoduje, że matki wyrzekajÄ… siÄ™ wÅ‚asnych dzieci, żony sprzedajÄ… siÄ™ za kawaÅ‚ek chleba, a ich mężowie zabijajÄ….Ta zÅ‚udna nadzieja spowodowaÅ‚a, że Å»yd z MÅ‚awy, pracujÄ…cy przy transporcie kierowanym do gazu, spotyka swego ojca, powiedziaÅ‚ doÅ„, aby siÄ™ wykÄ…paÅ‚ w Å‚aźni, a potem pogadajÄ…, chociaż wiedziaÅ‚, że Å‚aźnia, to komora gazowa.„Opowiadania” mówiÄ… także o bezsensownej Å›mierci, bowiem pewnego dnia Tadek, bohater utworu poznaÅ‚ pewnÄ… żydówkÄ™ - Nin.Wyszli nielegalnie na spacer do lasu, poza obóz.W drodze powrotnej Nina zostaÅ‚a zastrzelona przez jednego z amerykaÅ„skich żoÅ‚nierzy, ponieważ wracajÄ…c do obozu nie zatrzymaÅ‚a siÄ™ na wezwanie.Oto Å»ydówka, która cudem uniknęła krematoryjnego pieca, ginie nagle i niepotrzebnie po zakoÅ„czeniu wojny.Głównym tematem utworu Hanny Krall „Zdążyć przed Panem Bogiem” jest powstanie w getcie.Te wydarzenia opisuje Marek Edelman, główny bohater powieÅ›ci.Powstanie Å»ydowskie rozpoczęło siÄ™ 17 kwietnia 1943r.I stanowiÅ‚o jeden z najtragiczniejszych epizodów okupacji hitlerowskiej w Polsce.Bojownicy, w liczbie okoÅ‚o dwustu, nie mieli bynajmniej zamiaru pokonania Niemców, byÅ‚o to praktycznie i teoretycznie nierealne.Hitlerowcy byli wielokrotnie liczniejsi io wiele lepiej uzbrojeni, musieli wiÄ™c zwyciężyć.Å»ydowscy powstaÅ„cy, należeli do Å»ydowskiej Organizacji Bojowej i Å»ydowskiego ZwiÄ…zku Wojskowego, pragnÄ™li jedynie pokazać Å›wiatu, że można umierać z godnoÅ›ciÄ… i można samemu wybrać rodzaj i moment Å›mierci.PowstaÅ„cy musieli zginąć.Fakt wybuchu powstania stanowiÅ‚ zaprzeczenie obiegowego wizerunku Å»yda, bezbronnego czÅ‚owieka, bez oporu idÄ…cego na Å›mierć i biernie pozwalajÄ…cego hitlerowcom na znÄ™canie siÄ™ nad nim.Ten stereotyp najlepiej charakteryzuje sam Edelman, opowiadajÄ…c o wydarzeniu z czasów okupacji, którego byÅ‚ Å›wiadkiem.Dwóch niemieckich oficerów dla zabawy postawiÅ‚o starego Å»yda na beczce i po kawaÅ‚eczku, wÅ›ród Å›miechu i docinków licznych gapiów krawieckimi nożycami obcinali mu brodÄ™.Å»yd staÅ‚ spokojnie, nie protestowaÅ‚, Niemcy byli absolutnie bezkarni.GinÄ…cy powstaÅ„cy żydowscy czuli siÄ™ wreszcie wolni, umierali godnie, z karabinem w dÅ‚oni.Problematyka holocaustu pojawiÅ‚a siÄ™ również w utworze Andrzeja Szczypiorskiego „PoczÄ…tek”.Prezentowane w utworze postacie należą do dwóch innych Å›wiatów: „poczÄ…tku” i „koÅ„ca”.Do bohaterów „poczÄ…tku” należą m.in.: Miriom Weber czyli Joasia Fichtelbaum, czy też Arturek Hirschfeld - WÅ‚adysÅ‚aw Groszewski.Dla nich wojna byÅ‚a kluczowym przeżyciem.Należeli do pokolenia wojennego.Od poczÄ…tku skazani byli na dramatyczny wybór, dojrzewanie w okresie kryzysu wszelkich wartoÅ›ci i po wojnie musieli budować swe życie na nowo.Bohaterami: „ koÅ„ca” jest także Henio Fichtelbaum, doktor Seidenmann i jego żona Irma.Szczególnym bohaterem „koÅ„ca” jest także Henio Fichtelbaum.Jedna z bohaterek Iram Seidenmann, która przeżyÅ‚a holocaust, uÅ›wiadamia sobie po wojnie, w roku 1968, że antysemityzm nie byÅ‚ jedynie produktem hitleryzmu, a wojna stanowiÅ‚a jego zaledwie poczÄ…tek.Nie tylko prozaicy pisali o przeÅ›ladowaniach i zagÅ‚adzie Å»ydów, temat ten pojawia siÄ™ w wierszach poetów.Utwór CzesÅ‚awa MiÅ‚osza „Campo di Fiori” porusza problematykÄ™ wojennÄ…, zwiÄ…zanÄ… z zagÅ‚adÄ… warszawskiego getta i klÄ™skÄ… powstania Å»ydów.TytuÅ‚ utworu nawiÄ…zuje do placu w Rzymie, na którym w 1600r.ZostaÅ‚ spalony Giordano Bruno, oskarżony o herezjÄ™.MiÅ‚osz zestawia te dwa tak odlegÅ‚e od siebie w czasie i wymowie wydarzenia, aby ukazać problem obojÄ™tnoÅ›ci ludzi na nieszczęście drugiego czÅ‚owieka.Åšmierć filozofa wywoÅ‚aÅ‚a jedynie przelotne zainteresowanie.Podobnie w Warszawie, kiedy pÅ‚onęło getto, ludzie bawili siÄ™ na ustawionej przez Niemców koÅ‚o muru karuzeli, z których widać byÅ‚o agonie Å»ydów.WedÅ‚ug poety czÅ‚owiek w obliczu Å›mierci jest samotny, a jego cierpienie nie interesuje nikogo, nikogo nie wzrusza.Inny poeta WÅ‚adysÅ‚aw Broniewski w „Balladach i romansach” opisuje tragiczne losy maÅ‚ej Å»ydówki, sieroty.Przypadkowi ludzie pomagajÄ… nieszczęśliwej dziewczynie, ofiarujÄ…c jej buÅ‚kÄ™, grosik, lecz oto przejeżdżajÄ…cy SS-mani rozstrzeliwujÄ… żydowskie dziecko.Åšmierć Å»ydówki - Ryfki jest porównywana z ufantastycznionÄ… wizjÄ… Å›mierci Jezusa.To porównanie wzmaga tragizm wiersza, ukazuje caÅ‚e okrucieÅ„stwo wojny i hitlerowskich najeźdźców.Pisarze lat wojny i okupacji zaniepokojeni byli nietolerancjÄ… paÅ„stwa totalitarnego wobec wszystkiego, co odmienne.Dlatego też zainteresowali siÄ™ tematykÄ… żydowskÄ….PowstaÅ‚o wiele utworów mówiÄ…cych o holocauÅ›cie, a także o stosunku Polaków do Å»ydów.Andrzej Szczypiorski powiedziaÅ‚ kiedyÅ›, że „polski antysemityzm jest pozorny: Å»yd jest synonimem zÅ‚a, źle idÄ…cych spraw”.MyÅ›lÄ™, że to stwierdzenie jest sÅ‚uszne.Potwierdzeniem tego może być pewna scena z „PoczÄ…tku”, kiedy to Henio Fichtelbaum przyszedÅ‚ do cukierni.Nie - Å»ydzi natychmiast zaczÄ™li niechęć wobec niego, która powodowana byÅ‚a strachem o wÅ‚asne życie, bowiem utrzymywanie stosunków z Izraelitami groziÅ‚o Å›mierciÄ….Jednak nie wszyscy Polacy odnosili siÄ™ nieżyczliwie do Å»ydów.Byli tacy, którzy im pomagali jak, np.niektórzy bohaterowie „PoczÄ…tku”.W różnych epokach różnie odnoszona siÄ™ do Izraelczyków.I tak np.W „Ludziach bezdomnych” Å»ydzi, którzy wegetowali na ulicy Krochmalnej i Chmielnej wzbudzali u Polaków litość oraz współczucie.Å»yd z „Wesela” i Jankiel z „Pana Tadeusza” traktowani byli przez Polaków z szacunkiem, przyjaźniÄ… i życzliwoÅ›ciÄ… [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • blondiii.htw.pl
  •