[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Te trzy zdania stanowią kwintesencję literatury Wagnera; reszta jest literaturą. Nie każda muzyka potrzebowała dotąd literatury: postępuje się właściwie,poprzestając tu na wystarczającej podstawie.Czy nie jest tak, że trudno zrozumiećmuzykę Wagnera? Albo że obawiał się on czegoś przeciwnego, że nazbyt łatwo się jąrozumie że rozumie się ją nie dość trudno? Rzeczywiście, przez całe życiepowtarzał jedno zdanie: że jego muzyka nie znaczy tylko tyle, co muzyka! Lecz jestczymś więcej! Lecz jest czymś nieskończenie więcej!. Nie tylko muzyka tak niemówi żaden muzyk.Jeszcze raz, Wagner nie chciał tworzyć z całości, nie miałwłaściwie wyboru, musiał składać z fragmentów, motywów , gestów, formuł,powtórzeń i tysiącznych przegródek, był bardziej retorem niż muzykiem dlatego wzasadzie musiał na pierwszym planie postawić to znaczy. Muzyka jest zawsze tylkośrodkiem : to była jego teoria, to była przede wszystkim jedyna możliwa dlańpraktyka.Ale tak nie myśli żaden muzyk. Wagner potrzebował literatury do tego,aby cały świat traktował jego muzykę poważnie, głęboko, gdyż nieskończoneznaczy ; przez całe życie był komentatorem idei. Co znaczy Elza? Ależ wiadomo:Elza jest nieświadomym duchem ludu ( Ta wiedza z konieczności prowadzi mnie dozupełnej rewolucji 18).Przypomnijmy sobie, że młodość Wagnera przypada na lata, kiedy Hegel iSchelling sprowadzają duchy na złą drogę; że odgaduje on, łapie w garść to, co tylkoNiemiec traktuje poważnie ideę , chcę powiedzieć, coś ciemnego, niepewnego,pojęciowego; że jasność wśród Niemców budzi sprzeciw, logika jest nieuzasadnionąpretensją.Schopenhauer miał odwagę wytknąć nierzetelność epoce Hegla i Schellinga odwagę, także brak rzetelności: on sam, stary pesymistyczny fałszerz monet, rzetelniej od swych bardziej znanych współczesnych wtrącił ją w nicość.Wykluczmy moralność z gry: Hegel jest smakiem.Nie tylko niemieckim, leczeuropejskim smakiem! Smakiem, który podchwytuje Wagner! W którym wzrastał!Który uwiecznił! Zastosował go tylko w muzyce wynalazł styl, który znaczynieskończoność stał się spadkobiercą Hegla.Muzyka jako idea.I jak zrozumiano Wagnera! Ten sam rodzaj ludzi, który zachwycał się Heglem,zachwyca się dziś Wagnerem; w jego szkole pisze się nawet po heglowsku! Pojął goprzede wszystkim niemiecki młodzieniec.Dwa słowa nieskończony i znaczeniejuż wystarczyły: odczuł niezrównaną błogość.To nie muzyka, za sprawą którejWagner pozyskał dla siebie młodzieńców, to idea : to pełnia zagadek sztuki, jej18Por.R.Wagner, Gesammelte Schriften und Dichtungen, t.IV, Leipzig 1872, s.368 n.zabawa w chowanego pod setką symboli, polichromia ideału jest tym, co prowadzi iwabi tych młodzieńców do Wagnera; jest to geniusz Wagnera w napędzaniu chmur,chwytaniu, wyginaniu i wietrznych wędrówkach, we wszędzie i nigdzie, dokładnie wtym, czym w swoim czasie zwodził i wabił go Hegel! Wśród wielości Wagnera,pełni i samowoli zostają oni, jak w bycie-u-siebie, usprawiedliwieni zbawieni. Zdrżeniem nasłuchują, jak w jego sztuce wielkie symbole z przesłoniętej mgłą dalinabierają głosu w lekkim pomruku piorunów; nie gniewają się, gdy czasem wpadną wszarugę, lęk i zimno.Wszyscy oni, bez wyjątku, są przecież, jak sam Wagner, zżyci zezłą pogodą, niemiecką pogodą! Wotan jest ich bogiem: ale Wotan jest bogiem od złejpogody.Mają rację, ci niemieccy młodzieńcy, że są właśnie tacy: jakżeż moglibyodczuć brak czegoś, co my, halkiończycy, odczuwamy u Wagnera la gaya scienza;lekkość; dowcip, ogień, wdzięk; wielka logika; taniec gwiazd; swawolna duchowość;drżące światło Południa; gładkie morze doskonałość.11. Wyjaśniłem, gdzie miejsce Wagnera nie w dziejach muzyki
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Tematy
IndexWeeks Brent Nocny Anioł 03 Poza Cieniem.NSB
Milne Christopher Poza œwiatem Puchatka. Wybór ze wspomnień
Rahlens Holly Jane Poza czasem Nieskończonoœć(1)
Marriott Zoe Cienie na Księżycu. Poza czasem (2)
Völler, Eva [Poza Czasem 02] Złoty Most
Mark A. Noll, Luke E. Harlow Religion and American Politics, From the Colonial Period to the Present (2007)
Briggs Patricia Sianim 01. Masques (nieof.)
Stanisław Grzesiuk Boso, ale w ostrogach
Sniegoski Thomas 3.Raj utracony
§ Głuchowski Piotr Robert Pruski 02 Lód nad głową