[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Problem narodowowyzwoleÅ„czy i sposób jego prezentacji w opowiadaniu „RozdziobiÄ… nas kruki, wrony.”.1) Wydanie tzw.wczesnych opowiadaÅ„ Å»eromskiego w 1896r.w dwu zbiorach i dwu miastach: a) zbiór wydany w Warszawie zatytuÅ‚owany „Opowiadania”, w którego skÅ‚ad wchodziÅ‚y utwory prezentujÄ…ce zagadnienia spoÅ‚eczne nawiÄ…zujÄ…ce do ideologii pozytywizmu i wzywajÄ…ce do zainteresowania losami cierpiÄ…cego ludu („SiÅ‚aczka”, „Doktor Piotr”, „Zmierzch”, „Zapomnienie”); b) zbiór wydany w Krakowie pt.„RozdziobiÄ… nas kruki, wrony.”, który prezentowaÅ‚ zagadnienia zwiÄ…zane z walkÄ… narodowowyzwoleÅ„czÄ…, konkretnie zaÅ› z powstaniem styczniowym i dlatego zostaÅ‚y wydane pod pseudonimem Maurycego Zycha.2) Treść opowiadania „RozdziobiÄ… nas kruki, wrony.” - obraz ostatnich chwil życia uczestnika powstania styczniowego noszÄ…cego pseudonim Szymona Winrycha (prawdziwe Andrzej Borycki), który wiózÅ‚ broÅ„ dla jednej z partii powstaÅ„czych, a w czasie tej drogi zostaÅ‚ zÅ‚apany przez oddziaÅ‚ Moskali i zabity, zaÅ› chÅ‚op z pobliskiej wsi obdarÅ‚ jego zwÅ‚oki z Å‚achmanów i wrzuciÅ‚ do doÅ‚u po ziemniakach razem z trupem konia.3) Przedstawienie w krytycznym Å›wietle części polskiej szlachty nieprzychylnej powstaniu (z góry przewidujÄ…cej jego klÄ™skÄ™, np.margrabia Wielopolski) nazwanej w rozmyÅ›laniach Winrycha metafizykami reakcji i prorokami ciemnoty, przedstawionej też w symbolicznym obrazie kruków i wron, które z wielkÄ… powagÄ… i taktem najpierw zbliżaÅ‚y siÄ™ do ciaÅ‚a Winrycha, a potem je dziobaÅ‚y, zaÅ› jedna z nich dotarÅ‚a nawet do czaszki nazwanej ostatniÄ… fortecÄ… polskiego powstania (autor zasygnalizowaÅ‚ w ten sposób, że skazana na klÄ™skÄ™ idea powstania istniaÅ‚a jeszcze w pragnieniach i myÅ›lach takich wojowników jak Winrych).4) Odmienny niż w innych utworach o tematyce powstaÅ„czej sposób przedstawienia uczestników tego zrywu, których autor pozbawiÅ‚ nimbu bohaterstwa, ukazujÄ…c ich jako zwykÅ‚ych ludzi bojÄ…cych siÄ™ Å›mierci i proszÄ…cych nawet wrogów o darowanie życia.5)Wyeksponowanie Å›cisÅ‚ego zwiÄ…zku miÄ™dzy klÄ™skÄ… zrywu a krzywdÄ… i nÄ™dzÄ… chÅ‚opów w sposobie przedstawienia chÅ‚opa z polskiej wsi, który w Winrychu nie widziaÅ‚ powstaÅ„ca walczÄ…cego o wolność Polaków, ale przede wszystkim reprezentanta szlachciców krzywdzicieli, dlatego też sprofanowaÅ‚ jego zwÅ‚oki wrzucajÄ…c je do doÅ‚u wraz z trupem konia, a w ten sposób zemÅ›ciÅ‚ siÄ™ za krzywdy (jego wielkÄ… radość wywoÅ‚aÅ‚a możliwość przywÅ‚aszczenia sobie pewnej iloÅ›ci żelastwa, rzemieni, Å‚achmanów zdartych z powstaÅ„ca, byÅ‚a ona jednoczeÅ›nie wyznacznikiem nÄ™dzy w jakiej żyÅ‚; podobne uwypuklenie zwiÄ…zku miÄ™dzy sprawami narodowymi a spoÅ‚ecznymi znajdujemy w „SÅ‚owie o Bandosie” w obrazie Bandosa rzucajÄ…cego kamieÅ„ żarnowy swojej niedoli, o który potknęło siÄ™ szczęście polskie, ojczyzna nasza).Geneza „Ludzi bezdomnych” St.Å»eromskiego.1) „Ludzie bezdomni” - powieść wydana w 1900r.jako utwór bÄ™dÄ…cy rodzajem wprowadzenia do drugiego okresu twórczoÅ›ci St.Å»eromskiego (podsumowanie pierwszego okresu można znaleźć w „Syzyfowych pracach”).2) Przyczyny napisania utworu: a) doÅ›wiadczenia osobiste pisarza, a przede wszystkim niezwykle trudne warunki materialne w jakich siÄ™ znalazÅ‚ po Å›mierci rodziców; b) doskonaÅ‚a znajomość warunków życia różnych Å›rodowisk, a wynikajÄ…ca z jego licznych obserwacji podczas pracy guwernerskiej pisarza; c) współczucie dla trudnych warunków życia warstw najuboższych i wynikajÄ…ca z niego chęć niesienia pomocy reprezentantom tych warstw; d) wyniesione z lektury dzieÅ‚ romantycznych przeÅ›wiadczenie, że warunki życia caÅ‚ego spoÅ‚eczeÅ„stwa może poprawić wybitna jednostka skÅ‚onna do wielkich poÅ›wiÄ™ceÅ„; e) podróże zagraniczne Å»eromskiego i zwiÄ…zane z tym jego przeżycia (wizyta w Paryżu znalazÅ‚a odzwierciedlenie w paryskich przeżyciach Judyma, konflikt pisarza z kustoszem muzeum w Raperswilu - Różyckim odzwierciedlony jest w konflikcie Judyma z KrzywosÄ…dem ChobrzaÅ„skim); f) poznanie w Zakopanym tamtejszego lekarza Janiszewskiego, który staÅ‚ siÄ™ prototypem Judyma; g) pobyt pisarza w NaÅ‚Ä™czowie, który staÅ‚ siÄ™ prototypem Cisów oraz poznanie tam Oktawii z RadziwiÅ‚Å‚owiczów Radkiewiczowej (byÅ‚a ona prototypem Podborskiej).Kontrasty spoÅ‚eczne jako tÅ‚o akcji „Ludzi bezdomnych”
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Tematy
IndexPrezydent RP Andrzej Duda Polska narodziła się z wód chrzcielnych
Domino Zbigniew Syberiada polska 3 Tajga. Tamtego lata w Kajenie
młoda polska (2)
Bromfield Louis Dzika jest rzeka 02 Agnieszka i Hektor
Circle of Fire Keri Arthur
Myszy i koty Gordon Reece
Smith Craig Przeklęty Zakon(1)
Coulter Catherine Baron 03 Szalony baron
Dav
Nick Stone Pan Klarnet