[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.A więc dusza nie poznaje wszystkiego w wiecznych pomysłach rzeczy.2.U św.Pawła czytamy: „Niewidzialne Boga przymioty.stają się widzialne dla umysłu przez Jego dzieła2.Lecz do tego ‘niewidzialne Boga’ zaliczają się również i pomysły wieczne stworzeń.A więc pomysły wieczne poznaje się poprzez stworzenia materialne, a nie odwrotnie.3.Pomysły wieczne to tyle, co idee, bo — jak pisze Augustyn: „Idee są to stałe pomysły rzeczy istniejące w umyśle Bożym”3.Kto więc twierdzi, że dusza umysłowa poznaje wszystko w wiecznych pomysłach, wraca do poglądu Platona utrzymującego,że wszelka wiedza ma swe źródło w ideach.Wbrew temu Augustyn pisze: „Jeżeli dbaj widzimy,, że prawdą, jest to, co mówisz ty, i obaj widzimy, że prawdą jest to, co mówię ja, w czym —pytam — to widzimy?Zaiste, ani ja w tobie, ani ty we mnie, ale obaj w samej — nad naszymi umysłami istniejącej — niezmiennej prawdzie”4.Lecz prawda niezmienna.mieści się w 112wiecznych [pomysłach.A więc dusza umysłowa poznaje wszystko, co prawdziwe, w pomysłach wiecznych.Odpowiedź: Augustyn tak pisze: „Jeżeli talk zwani filozofowie powiedzą przypadkowo coś prawdziwego i zgodnego z naszą wiarą, winniśmy to im — jako nieprawym posiadaczom — odebrać dla naszego użytku.Bowiem nauki pogan są pełne zmyślonych i zabobonnych bredni, których winien unikać każdy z nas, kto wyszedł ze społeczności pogańskiej”5.Dlatego też Augustyn, będąc przesiąkniętym nauką platońską, przyjmował z niej to wszystko, co uważał za zgodne z wiarą; zaś co uznał za przeciwne naszej wierze, to zmieniał i ulepszał.Otóż jak wyżej powiedziano6, Plato uważał, że formy rzeczy oddzielone od materii (bytują same przez się, samoistnie; te formy zwał: idee; nasza myśl — tak głosił — poznaje wszystko poprzez uczestnictwo w tychże ideach; że więc, jak natura cielesna poprzez uczestniczenie w idei kamienia staje się kamieniem, tak nasza myśl poprzez uczestniczenie w tejże idei kamienia poznawałaby kamień.Jednak — jak się wydaje — obcym wierze jest głoszone przez platończyków zdanie, że formy rzeczy bytują bez materii poza rzeczami same przez się i że — jak przytacza Dionizy7 —‘życie samo przez się’ i ‘mądrość sama przez się’ — to jakoweś substancje stwórcze.I dlatego Augustyn3 w miejsce idei Platona przyjmował w umyśle Bożym istnienie pomysłów wszystkich stworzeń, według których wszystko bywa formowane i według których również i dusza ludzka wszystko poznaje.Na pytanie więc: czy dusza ludzka poznaje wszystko w wiecznych pomysłach, należy odpowiedzieć tak: Dana rzecz bywa poznawana w czymś innym w dwojaki sposób:Pierwsze, tak jak w przedmiocie poznanym; np.ktoś widzi w lustrze rzeczy, których obrazy w nim się odbijają.I w ten sposób dusza w stanie życia doczesnego nie może widzieć wszystkiego w wiecznych pomysłach.Natomiast zbawieni, którzy widzą Boga, a w Nim wszystko, w ten właśnie sposób poznają wszystko w wiecznych pomysłach.Drugie: Coś bywa poznawane w czymś jako w początku czy zasadziepoznawania; ot talk, jak byśmy powiedzieli: W słońcu widzimy to, co daje się widzieć dzięki światłu słonecznemu.I w ten sposób — trzeba to stwierdzić — dusza ludzka (poznaje wszystko w wiecznych pomysłach; a poznaje wszystko przez uczestniczenie w nich; bowiem samo owo światło umysłowe [tj.myśl], które jest w nas, jest niczym innym, jak udzieloną nam cząstkowo (podobizną światła niestworzonego, w którym mieszczą się pomysły wieczne.Stąd to Psalmista pyta: „Wielu powiada: Któż nam ukaże dobra?” I odpowiada: „Znakiem jest nad nami światłość oblicza Twego, Panie”8.Jakby chciał powiedzieć: Wszystko odsłania się nam przez sanno odbicie w nas światła Bożego.Ponieważ jednak do zdobycia wiedzy o rzeczach materialnych — opróczistniejącego w nas światła umysłowego — potrzebne są również i formy myślowe wzięte od rzeczy, dlatego nasza znajomość rzeczy materialnych nie polega na samym tylko uczestniczeniu w pomysłach wiecznych, jak to twierdzili platończycy, że samo uczestniczenie w ideach wystarcza do.posiadania wiedzy [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • blondiii.htw.pl


  • hp") ?>