[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Akt ma się do możności tak, jak forma do materii lub istnienie do istoty Twórca teorii aktu i możności Arystoteles, traktował ją jako rozwiązanie sprzeczności między skrajnymi i jego zdaniem nieadekwatnymi koncepcjami Parmenidesa z Elei i Heraklita z Efezu.Tłumaczyć miała fakt pluralizmu i ruchu w świecie, i jako taka odgrywa nadal ważną rolę w filozoficznym ujmowaniu rzeczywistości.Entelechia1) wg filozofii Arystotelesa dusza posiadana przez każdą rzecz dzięki własnej formie, która nadaje jej celową jedność substancjonalną.W organizmach żywych entelechia oznacza źródło i początek ruchu wewnętrznego, uważanego przez Arystotelesa za wyraz życia.Entelechia w organizmach jest trojaka: roślinna (odżywianie się i rozmnażanie), zwierzęca (możliwość doznawania wrażeń i poruszania się), ludzka (rozum),2) w filozofii XIX i XX w., zwłaszcza u witalistów, siła życiowa kierująca przebiegiem zjawisk w świecie organicznym.Arystotelizm1) Filozofia Arystotelesa.2) Koncepcje i nurty filoz.nawiązujące do całości lub części poglądów Arystotelesa.W starożytności arystotelizm reprezentowali początkowo działający w Likejonie w IV/III w.p.n.e.tzw.perypatetycy: Teofrast z Eresos, Eudemos z Rodos, Dikajarchos z Messyny, Arystoksenos z Tarentu, Straton z Lampsakos, Kritolaos z Faselis; kontynuowali gł.rozpoczęte przez mistrza badania w zakresie nauk szczegółowych.W I w.p.n.e.traktaty logiczne Arystotelesa komentował Andronikos z Rodos (który uporządkował też jego spuściznę), Metafizykę - Eudoros, teksty etyczne zaś Aspasios.W II/III w.komentarz do całości pism Stagiryty opracował w duchu naturalistycznym Aleksander z Afrodyzji.Od III w.komentowali je neoplatonicy, m.in.Porfiriusz z Tyru.Studia nad Arystotelesem, zwł.jego logiką, prowadzili też teologowie chrześcijańscy; działający w VI w.w Aleksandrii Jan Filoponos zainicjował arystotelesowską orientację w teologii bizantyńskiej.W średniowieczu główną tendencją arystotelizmu były dalsze próby zaadoptowania dorobku Stagiryty do potrzeb filozofii i teologii chrześcijańskiej, a także muzułmańskiej, m.in.u Awicenny i Aweroesa, oraz żydowskiej, np.u Majmonidesa.Pisma Arystotelesa oddziaływały w kręgu kultury łacińskiej dzięki przekładom Boecjusza, Jakuba z Wenecji, Henryka Arystypa.W następstwie wystąpienia Dawida z Dinant zakazywano kilka razy (1210, 1231, 1245, 1263) studiowania dzieł przyrodniczych i Metafizyki.Studia takie były jednak prowadzone, m.in.przez św.Alberta Wielkiego i św.Tomasza z Akwinu, których dokonania (albertyzm, tomizm) łączy się, jak scholastykę, z nurtem tzw.arystotelizmu ortodoksalnego.Nurt heterodoksalny, sprzeczny z dogmatami chrześcijaństwa, tworzył gł.awerroizm łaciński.W XV w.podjęto próby przywrócenia filozofii Arystotelesa starożytnej postaci.Wydano jego teksty w oryginale.Gł.przedstawiciel renesansowego arystotelizmu, P.Pomponazzi, nawiązał do interpretacji Aleksandra z Afrodyzji; sięgano też do Awerroesa.Arystotelikiem był Ph.Melanchton, a metafizykę Stagiryty wprowadzono do programu uniwersytetów protestanckich.W następnych stuleciach arystotelizm jako nurt filozoficzny wygasł, choć do Arystotelesa nawiązywało wielu myślicieli - np.R.Descartes, G.Berkeley, G.W.Leibniz, G.W.F.Hegel, F.Brentano, E.Husserl.W Polsce początki arystotelizmu sięgają poł.XIV w.(traktat logiczny Jana z Grodkowa).Od przełomu XIV i XV w.rozwijał się on bujnie na Akademii Krakowskiej (gromadzącej bogaty księgozbiór podmiotowy i przedmiotowy) - reprezentowali go m.in.Paweł z Worczyna, Benedykt Hesse, Jan Isner, Andrzej Wężyk, Piotr ze Sieny, Jan z Głogowa.Stoicyzm, a EpikureizmStoicy, stoicyzmnawiązująca do cyników grecka szkoła filozoficzna założona w III w.p.n.e.przez Zenona z Kition, który nauczał w ateńskim Portyku Malowanym - Stoa Pojkile, stąd nazwa szkoły.Rozróżnia się trzy etapy jej rozwoju:1) stara szkoła Zenona.2) średnia szkoła na wyspie Rodos (II-I w.p.n.e.).3) młodsza szkoła w Rzymie za czasów cesarstwa.Do tej ostatniej należeli zarówno niewolnicy, m.in.Epiktet, jak i członkowie wysokich warstw społecznych, np.cesarz Marek Aureliusz.Przedstawicielami szkoły byli m.in.: Kleantes z Assos, Chryzyp z Soloj, Seneka Młodszy i Posejdonios z Apamei
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Tematy
IndexEkonomia%2B %2Bzagadnienia%2B%252818%2Bstron%2529%25281%2529
międzynarodowe stosunki gospodarcze zagadnienia (30 stron)
typologia polityki społecznej (10 stron)
Historia+my%C5%9Bli+ekonomicznej+%2851+stron%29
Transport+i+przechowywanie+towar%C3%B3w+%2813+stron%29
Prawo+Bankowe+ +Komentarz+%28719+Stron%29
Ekonomika i zarządzanie przedsiębiorstwem (49 stron)(1)
Finanse i rozliczenia międzynarodowe (26 stron)
techniki negocjacji (21 stron)
Aragon Louis Aurelian