[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.KALWINIZMKALWINIZMKalwinizm powstał w wyniku działalności reformacji na terenie Szwajcarii.Wspólnoty kalwińskie nazywa się także kościołami ewangelicko-reformowanymi.Podatny grunt dla kalwinizmu przygotował w Szwajcarii duchowny, humanista Ulrich Zwingli, który nawoływał mieszczan do zorganizowania autonomicznej gminy chrześcijańskiej i przebudowy społecznej dla chwały Bożej.Nazwa wyznania pochodzi jednak od innego wybitnego działacza - Jana Kalwina.Działalność Jana KalwinaZ pochodzenia Francuz, Jan Kalwin zetknął się z poglądami Marcina Lutra na początku XVI w.Jako młody człowiek o nastawieniu radykalnym musiał w obawie przed prześladowaniami ukryć się w Nadrenii, gdzie w 1536 roku ogłosił swoje słynne dzieło pt.Wychowanie chrześcijańskie.Ostatnie 23 lata życia Kalwin spędził w Genewie, gdzie wcielał w życie swoją doktrynę.Usiłował stworzyć z Genewy wzór chrześcijańskiej republiki.Kalwin wkraczał często w kompetencje władzy świeckiej i posługiwał się nią w celu karania tych, których zachowanie nie wskazywało, że są predystynowani do zbawienia.Dalsze dziejeKalwinizm w formie najbardziej ortodoksyjnej zakorzenił się we Francji (hugonoci) aż do słynnego edyktu nantejskiego z 1685 roku, który przyczynił się do likwidacji jego najżywotniejszych ośrodków.Kalwinizm znalazł także podatny grunt w Szkocji, gdzie szerzył go przyjaciel Kalwina John Knox.W krajach anglosaskich kalwinizm stał w opozycji do episkopalnych form reformacji propagowanych przez Kościół Anglikański.Zniesiono tam urzd i nazwę biskupów, w związku z czym kalwinów anglosaskich nazywano prezbiterianami.Wspólnoty kalwińskie powstawały zarówno w wielu krajach Europy, Ameryki, jak i na kontynencie afro-azjatyckim.W zakresie doktryny kalwinizm jest podobny do luteranizmu, postulując nawrót do Biblii jako jedynego źródła inspiracji religijnej.Jednakże Kalwin bardziej zdecydowanie niż Luter odrzucał elementy tradycji katolickiej.Ośródkiem religii jest postać, a głównie moralna nauka Chrystusa z położeniem głównego akcentu na postać Boga-Ojca.PredestynacjaKalwinizm stanowi przede wszystkim system moralizatorski.Pragnie nie tylko pouczać, ale także wychowywać całe społeczeństwa w duchu chrześcijańskim.Centralną myślą w nauce Kalwina jest nauka o predestynacji.Wyznawcy wierzą, że Bóg już wcześniej przeznaczył jednych ludzi do zbawienia, a innych na potępienie.Nieba zatem nie można "kupić", a moralność chrześcijańska nie polega na trosce o jego zdobycie.Dobre, moralne postępowanie ludzi stanowi dowód, iż należą oni do grona wybranych.Teza ta leży u podstaw bardzo surowej moralności i rygoryzmu etycznego, widocznego do dziś we wspólnotach kalwińskich.Zasada jedności wszelkich czynów jest też powodem tego, że w domach kalwińskich nie zasłania się okien firanami, ani zasłonami.KultW kulcie religijnym kalwinizmu także charakteryzuje się znacznym rygoryzmem.Kalwin starał się oczyścić go z wszelkich naleciałości średniowiecznych i pnapełnić elementami duchowości, jakie były właściwe dla kultu chrześcijańskiego w początkowej fazie rozwoju tej religii.Kalwin odrzucił katolicki, a także luterański dogmat o rzeczywistej obecności ciała i krwi Chrystusa w Eucharystii, widząc w konsekrowanym chlebie i winie jedynie symbole obecności Chrystusa wśród ludzi oraz symbole zbawienia.Na surowość i prostotę kultu kalwińskiego składa się też brak obrazów w świątyniach, brak ozdób oraz uproszczona oprawa muzyczna.Całość kultu koncentruje się wokół biblii, którą czyta i wykłada wiernym kaznodzieja.Kult kalwiński cechuje intelektualizm, natomiast brak jest w nim sentymentalizmu i elementów emocjonalnych.1 [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Tematy