[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Kościoły odłączone, słabsze wobec władców świeckich,nie zawsze mogły sobie na to pozwolić (Kościół wschodni wobec cesarza Justyniana).Chociaż papiestwo postępowało zgodnie z podstawowymi zasadami moralnościchrześcijańskiej, prawdą jest, że jego nieprzejednana postawa w tej dziedzinie nie była jedynympowodem zerwania.Jak bowiem inaczej wytłumaczyć bierność kleru angielskiego, który, jak sięwydaje, łatwo pogodził się z rozłamem, jak nie zadawać sobie pytania na temat poważnegoznaczenia schizmy angielskiej? Postawy czysto dogmatyczne bardzo rzadko stanowią przyczynępodziałów w Kościele: zobojętnienie kleru, żądza władzy papieży i królów są niekiedy elementamizaciemniającymi wybór w godzinie próby.Pytania1.Dlaczego Kościół katolicki jako jedyne wyznanie chrześcijańskie opowiada się za całkowitąnierozerwalnością małżeństwa?2.Z jakich powodów kler angielski tak łatwo przyjął supremację religijną króla? Czy kierował sięwyłącznie posłuszeństwem wobec władcy?220 61.Wojny religijneFakty i daty15 kwietnia 1521 - potępienie Lutra przez Sorbonę18 pażdziernika 1534 - sprawa plakatów: jeden z plakatów atakujących Mszę św.zostajeumieszczony na drzwiach sypialni królewskiej; Franciszek I postanawia zareagować.1544 - francuskie wydanie O wychowaniu chrześcijańskim Kalwina.1544 - edykt z Fontainebleau, kładący kres represjom przeciwko nowatorom.1559 - list z Ecouen: Henryk II na kilka dni przed swą nagłą śmiercią grozi sankcjamiwszystkim poddanym, którzy przeszli na kalwinizm.marzec 1560 - spisek z Amboise: nieudana próba pierwszego powstania kalwinów,krwawe represje, zakończone wkrótce śmiercią Franciszka II.1561 - kolokwium (dysputa) w Poissy: biskupi, zgromadzeni na życzenie KatarzynyMedycejskiej, mają odpowiedzieć na pytania głównych teologów protestanckich; kalwini widzą wnim zachętę do dalszego działania, wzrasta liczba kazań wygłaszanych publicznie we Francji.17 stycznia 1562 - edykt z Saint-Germain: tolerancja dla kalwinizmu pod pewnymiwarunkami.1 marca 1562 - rzez w Vassy: zamordowanie przez ludzi księcia Franciszka Gwizjusza 74protestantów, słuchających w niedzielę kazania.12 marca 1563 - nowy edykt tolerancyjny: rozejm w Amboise.1567 - zamach hugenotów na Karola IX, nowe akty wrogości.24 sierpnia 1572 - noc św.Bartłomieja (zob.rozdz.62).1576 - utworzenie Zwiętej Ligi.25 lipca 1593 - Henryk z Nawarry przyjmuje katolicyzm.13 kwietnia 1598 - edykt nantejski.1683 - odwołanie edyktu nantejskiego.BibliografiaP.Chaunu, Czas reform, Warszawa 1989.J.Delumeau, Reformy chrześcijaństwa w XVI i XVII wieku, Warszawa 1981.J.Lecler, Historia tolerancji w wieku reformacji.221 WydarzenieW drugiej połowie XVI wieku wojny religijne utopiły Europę we krwi.W samej tylko Francjiosiem wojen hugenockich pociągnęło za sobą prawie milion ofiar.(Ograniczamy się tu doprzykładu Francji, jest on bowiem najbardziej charakterystyczny.)Reformacja wywołała we Francji wrzenie, ale nie doprowadziła - jak się wydaje - dopowstania zorganizowanego ruchu.Od dłuższego czasu oczekiwano odnowy wiary i życiachrześcijańskiego, a humaniści witali z radością różne ruchy ewangeliczne , głoszące powrót dozródeł chrześcijaństwa.Erazm z Rotterdamu dał przykład takiego powrotu do zródeł w wierności wobec Kościoła.Nawet Franciszek I, czy to z wyrachowania politycznego, czy na skutek osobistych przekonań,początkowo śledził z sympatią to, co wydawało się odmłodzeniem chrześcijaństwa, a dwórkrólewski przez długi czas sprzyjał nowatorom, co ułatwiało przenikanie nowych idei do elit.Wten sposób poglądy Lutra, Zwingliego, Bucera, a wkrótce i Kalwina (od 1541 roku emigranta wGenewie) trafiały do części burżuazji i średniej szlachty pod płaszczykiem kultury i otwartościumysłu.Król Nawarry Antoni Burbon i admirał de Coligny przyjęli kalwinizm. Reformowani zgorliwością konwertytów atakowali zaciekle Mszę św., kult Najświętszej Maryi Panny, papieża,organizując manifestacje, które rychło nabrały charakteru prowokacji wobec katolików.Kiedy w1560 roku uświadomiono sobie powagę sytuacji, stronnictwo kalwińskie było jużukonstytuowane i zajmowało silną pozycję.Nieudane próby pojednania zdawały się przemawiać narzecz zwolenników polityki silnej ręki, którzy uważali, że wahanie dworu jest główną przyczynąrozwoju herezji: dwie religie nie mogły wówczas koegzystować we Francji.Po stronie kalwińskiejnastępowało stopniowe usztywnienie i przejście od afiszowanego lojalizmu wobec władzy króla doapologii powstania, którego celem miałoby być obalenie tyrańskiej władzy.Tak więc sprawanabrała charakteru politycznego.Załatwiano ją posługując się na przemian bronią i dyplomacją, adwór królewski znalazł się pomiędzy dwoma stronnictwami: króla Nawarry i Gwizjuszy.Przeciwnicy stopniowo umacniali swe stanowiska, nie wahając się odwoływać do obcej pomocy,by unicestwić wroga.Chociaż zwolennicy pojednania odnieśli zwycięstwo, doprowadzając doprzyjęcia chrztu przez Henryka z Nawarry i wydania edyktu nantejskiego, Francja byławykrwawiona i udręczona.Ten sam dramat odrodził się w wieku XVII, gdy Ludwik XIV, umocniwszy swą władzę,uznał, że może przywrócić jedność religijną w swym państwie, likwidując przywileje, które odczasu Henryka IV mieli protestanci.Prześladowania te, których rozmiarów nie przewidzieliinicjatorzy, pozbawiły Francję jej elity i przygotowały rewolucję.222 Rola Kościoła w wojnach religijnych jest złożona.Nie brak było głosów domagających siępojednania, by zacząć od Pawła III, który przypominał Franciszkowi I, że Bóg Stwórca więcejposługuje się miłosierdziem niż surową sprawiedliwością .Kalwini znajdowali oparcie wśródniektórych członków wyższego duchowieństwa.Ale byli także podżegacze, przede wszystkimwśród zakonów żebrzących, które miały najwięcej kontaktów z ludem.Z chwilą gdy walkawybuchła, było coraz trudniej stać na uboczu.Papieże, bynajmniej nie nawołując do rzezi,wydawali się życzyć zwycięstwa Lidze Zwiętej i wspierali Ludwika XIV w jego walce zprotestantyzmem.O co tu chodzi?Okropności schizmyNikt w XVI wieku nie wyobrażał sobie jasno państwa świeckiego, neutralnego w dziedziniereligii, a już najmniej protestanci.Luter pisał w 1525 roku, że w jednym miejscu może być tylkojeden rodzaj kaznodziejstwa .Wolność sumienia, którą pózniej uzyskają protestanci, była ostropotępiana przez pierwszych kalwinów (Teodor Beza nazywał ją prawdziwie diabelskimdogmatem, który pozwala ginąć każdemu na skutek własnego kaprysu ).Wyznawcom nowejreligii nie chodziło o nic innego jak o zlikwidowanie wszystkich przesądów katolickich,zapewniając sobie kierowanie państwem i pozyskując osobę króla
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Tematy
IndexSchmitt Eric Emmanuel Papugi
Emmanuel Velikovsky Earth In Upheaval
Antichrist Islams Awaited Messiah Endtime Bible Prophecy
Według Âśw Malachiasza Wolski Marcin
Stephen King Book of the Dead
Umysł Andrew E.L. Doctorow
Ewa Chęć Wilanów. Szlakiem warszawskich zabytków Ebook
Marek Karpiński Najstarszy zawód Âświata
Kate McMurray Blind Items
Fred Saberhagen Merlin's Bones