[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Przedmiotem tej wÅ‚asnoÅ›ci mogÅ‚y być tylko grunty poÅ‚ożone w Italii.Kiedy przy zbyciu res mancipi używano nieformalnej tradycji nabywca uzyskiwaÅ‚ posiadanie (do wÅ‚asnoÅ›ci kwirytalnej prowadziÅ‚o zasiedzenie).Pretor Publicjusz udzielaÅ‚ powództwa, którego formuÅ‚ka (actio Publiciana) zawieraÅ‚a fikcjÄ™, że powód posiadaÅ‚ rzecz spornÄ… przez czas niezbÄ™dny do zasiedzenia, chroniÄ…c wÅ‚adztwo nad rzeczÄ… w majÄ…tku uprawnionego (in bonis habere albo in bonis esse).Posiadanie rzeczy w swoim majÄ…tku, choć wÅ‚aÅ›cicielem byÅ‚ nadal zbywca okreÅ›la siÄ™ jako wÅ‚asność pretorskÄ… lub wÅ‚asność bonitarnÄ….Do upÅ‚ywu czasu niezbÄ™dnego do zasiedzenia na rzeczy istniaÅ‚a podwójna wÅ‚asność (duplex dominium), czyli istnienie na rzeczy zarówno wÅ‚asnoÅ›ci kwirytanej jak i bonitarnej.Posiadaczowi ad usucapionem przysÅ‚ugiwaÅ‚ exceptio rei venditae et traditae (zarzut rzeczy sprzedanej i wydanej).Ochrona nabywcy majÄ…cego posiadanie rzeczy prowadzÄ…ce do zasiedzenia nastÄ™powaÅ‚a dziÄ™ki possessio ad usucapionem.Ten dualizm zniósÅ‚ Justynian, wraz ze zniesieniem mancypacji i in iure cessio.OdtÄ…d peÅ‚ne wÅ‚adztwo prawne zdobyte przez Rzymian ma charakter jednolity.PeÅ‚nÄ… wÅ‚asność (dominium ex iure Quiritium) na gruncie mógÅ‚ mieć obywatel rzymski tylko w Italii (fundus italicus), pozostaÅ‚e grunty stanowiÅ‚ywÅ‚asność narodu rzymskiego (populus Romanus) i cesarza, i objÄ™te byÅ‚y daninami publicznymi (stipendiumw prowincjach senackich i tributum w cesarskich), gdyż wÅ‚adztwo nad takimi ziemiami nie byÅ‚o nigdy okreÅ›lane jako wÅ‚asność.W późniejszym czasie doszÅ‚o do zrównania wÅ‚adania gruntami prowincjonalnymi (pozaitalskimi) z wÅ‚asnoÅ›ciÄ… kwirytarnÄ… (opodatkowanie przez Dioklecjana w 292 r.) a proces ten zakoÅ„czyÅ‚ Justynian wydajÄ…c konstytucjÄ™ z roku 530-531.WÅ‚asność peregrynów chroniona byÅ‚a w myÅ›l zasady personalnoÅ›ci przez ich wÅ‚asne systemy prawa (ius peregrinorum).W przypadkach kolizyjnych na linii peregryn-Rzymianin, pretor peregrynów mógÅ‚ chronić peregryna poprzez zastosowanie fikcji w formuÅ‚ce procesowej, jakoby peregryn byÅ‚ Rzymianinem (ac si civis Romanus esset).W 212 r.zniknęła odrÄ™bność prawna wÅ‚asnoÅ›ci peregrynów poprzez nadanie obywatelstwa prawie wszystkim mieszkaÅ„com imperium rzymskiego przez KarakallÄ™.3.Próby definiowania wÅ‚asnoÅ›ci rzymskiej (str.123-126).Bartolus: „wÅ‚asność sprowadza siÄ™ do robienia z rzeczÄ… materialnÄ… wszystkiego, co nie jest przez prawo zakazane”.Prawo wÅ‚asnoÅ›ci zakreÅ›la podmiotowi tego prawa granice wolnoÅ›ci (pozytywna funkcja prawa wÅ‚asnoÅ›ci), i jest owej wolnoÅ›ci gwarantem (negatywna funkcja, polegajÄ…ca na wykluczeniu ingerowania osób trzecich w sferÄ™ cudzej wÅ‚asnoÅ›ci).W próbach specyfikacji elementów istotnych prawa wÅ‚asnoÅ›ci i elementów dodatkowych zaliczono do pierwszych prawo dysponowania substancjÄ…, alienowania i rewindykacji rzeczy, a do drugich uprawnienia do korzystania z rzeczy, a wiÄ™c posiadania, używania i pobierania pożytków z rzeczy (ius possidendi, utendi et fruendi).Prawo wÅ‚asnoÅ›ci nie jest stosunkiem prawnym, lecz prawem, z mocy którego wÅ‚aÅ›ciciel ma wÅ‚adztwo nad rzeczÄ….WÅ‚asność prywatna to rzeczowe i autonomiczne prawo jednostki do wÅ‚adania rzeczÄ… materialnÄ…, w treÅ›ci nieograniczone, o ile nie narusza to obowiÄ…zujÄ…cego porzÄ…dku prawnego.4.Treść prawa wÅ‚asnoÅ›ci i jej ograniczenia (str.126-127).WÅ›ród uprawnieÅ„ wÅ‚aÅ›ciciela, skÅ‚adajÄ…cych siÄ™ na treść prawa wÅ‚asnoÅ›ci, traktowanej jako prawo podmiotowe jednolite sÄ…: ius utendi et fruendi (wÅ‚aÅ›ciciel może rzecz używać, pobierać z niej pożytki lub zniszczyć - ius abutendi), ius possidendi (prawo do posiadania rzeczy, nie wÅ‚adania niÄ…) i ius dispondendi (prawo dysponowania rzeczÄ…, np.sprzedaży, podarowania, itp.).Ograniczenia zwężajÄ… zakres uprawnieÅ„ wÅ‚aÅ›ciciela, ale kiedy ustanÄ… powracajÄ… do swojej wyjÅ›ciowej postaci - jest to zasada elastycznoÅ›ci prawa wÅ‚asnoÅ›ci.Należy wymienić ograniczenia wÅ‚asnoÅ›ci na gruntach dokonywane w interesie publicznym lub stosunków dobrosÄ…siedzkich, które mogÅ‚y wynikać z mocy ustawy: 1) wÅ‚aÅ›ciciel nie mógÅ‚ zakazać sÄ…siadowi wejÅ›cia co drugi dzieÅ„ na jego grunt, by pozbieraÅ‚ owoce jakie spadÅ‚y z jego drzew.2) wÅ‚aÅ›cicielowi gruntu poÅ‚ożonego wyżej nie wolno byÅ‚o zmieniać naturalnego biegu wody przepÅ‚ywajÄ…cej przez jego grunt.3) wÅ‚aÅ›ciciel musiaÅ‚ znosić szkodliwe wpÅ‚ywy ciaÅ‚ lotnych i staÅ‚ych z gruntu sÄ…siedniego (immissiones), jeÅ›li nie byÅ‚y one kierowane w celu szykany.4) wÅ‚aÅ›ciciel gruntu, na którym znajdowaÅ‚ siÄ™ grób, musiaÅ‚ umożliwić dostÄ™p do niego osobom zainteresowanym.5) wÅ‚aÅ›ciciel byÅ‚ ograniczony przy budowie budynków, co do ich wysokoÅ›ci, odlegÅ‚oÅ›ci od gruntu sÄ…siada, itd.6) zakaz zbycia gruntów italskich przez męża, który je otrzymaÅ‚ tytuÅ‚em posagu.Do ograniczeÅ„ powstaÅ‚ychz mocy umowy należaÅ‚y wszystkie ograniczone prawa rzeczowe (umowa z nabywajÄ…cym prawa) a z wyroku sÄ…dowego np.sÅ‚użebność drogi ustanowiona w procesie dziaÅ‚owym.5.WspółwÅ‚asność (str.127).WspółwÅ‚asność (communio pro indivisio) to wÅ‚asność na rzeczy przysÅ‚ugujÄ…ca kilku osobom.Każdy współwÅ‚aÅ›ciciel partycypowaÅ‚ w prawie wÅ‚asnoÅ›ci w części uÅ‚amkowej - użytkowaÅ‚, czerpaÅ‚ korzyÅ›ci i ponosiÅ‚ ciężary wprost proporcjonalnie do swojego udziaÅ‚u.RozporzÄ…dzanie dotyczÄ…ce caÅ‚ej rzeczy wymagaÅ‚o zgody wszystkich współwÅ‚aÅ›cicieli.Każdy mógÅ‚ też domagać siÄ™ zniesienia współwÅ‚asnoÅ›ci.Odpowiada mu współposiadanie, kiedy wÅ‚adztwo faktyczne nad rzeczÄ… wykonuje wiÄ™cej aniżeli jedna osoba.§ 54.Nabycie wÅ‚asnoÅ›ci1.Zasady ogólne (str.127-128).Przeniesienie wymagaÅ‚o aktu rzeczowego (np.mancypacji czy tradycji).Nie mogÅ‚o dojść do przeniesienia na podstawie umowy, która mogÅ‚a stanowić jedynie tytuÅ‚ lub przyczynÄ™ prawnÄ… samego aktu rzeczowego.Sposoby nabycia wÅ‚asnoÅ›ci mogÅ‚y być pochodne (od kogoÅ›): mancypacja (mancipatio), in iure cessio i tradycja (traditio), albo pierwotne (samoistne): zasiedzenie (usucapio), zawÅ‚aszczenie (occupatio), przetworzenie (specificatio), poÅ‚Ä…czenie i zmieszanie (accessio, confusio, commixtio) i nabycie owoców.2.Mancypacja (str.128).Pierwotnie akt kupna-sprzedaży dokonywany w obecnoÅ›ci 5 Å›wiadków, peÅ‚noprawnych obywateli i trzymajÄ…cegowagÄ™ (libripens), który odważaÅ‚ kruszec (głównie miedź) [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • blondiii.htw.pl
  •